Jak odetkać nos u dzieci?
Zarówno cieknący katar, jak i zatkany nos to objawy uciążliwe dla dzieci. Przez utrudnione oddychanie czy podrażnienia śluzówki i skóry maluchy zwykle źle śpią, nie mają apetytu, są rozdrażnione i trudno się im skupić – czy to na zabawie, czy nauce. A choć te dolegliwości w końcu ustępują samoistnie, warto je łagodzić, by ulżyć dziecku. Dlatego podpowiadamy, jak odetkać nos u najmłodszych – sprawdź!

Jak odetkać nos u dziecka w pierwszej fazie infekcji?
Katar i uczucie zatkanego nosa to główne symptomy przeziębienia, czyli wirusowej infekcji górnych dróg oddechowych, która atakuje dzieci nawet kilkanaście razy w roku. Wydzielina jest z reguły najpierw wodnista, a po kilku dniach gęstnieje i zmienia kolor. Pojawia się kolejna uciążliwość: uczucie zatkania, blokady, które najczęściej wynika z obrzęku błony śluzowej nosa wywołanego stanem zapalnym. W przebiegu choroby malucha może dodatkowo dręczyć ból głowy, ból gardła, kaszel i chrypka, lekka gorączka i ogólne złe samopoczucie.
Aby ulżyć dziecku w tej pierwszej fazie przeziębienia, gdy kataru jest dużo i zaczyna zalegać w nosie, można przeprowadzić kilka prostych domowych zabiegów.
Domowe sposoby na zatkany nos u dziecka:
- Odciąganie kataru u niemowląt. Najmłodsze dzieci same nie pozbędą się wydzieliny: trzeba je w tym wyręczyć. Gdy katar jest lekki i wodnisty, pomóc może elektryczny aspirator kataru*: cichy, wygodny i szybki w użyciu, który da się wszędzie ze sobą zabrać. Aby odblokować zatkany nos przy gęstym katarze i dużej ilości wydzieliny, warto użyć aspiratora podłączanego do odkurzacza – urządzenia wzorowanego na ssaku laryngologicznym. Jednocześnie należy jak najwcześniej uczyć dziecko, na czym polega prawidłowe wydmuchiwanie nosa.
- Płukanie nosa solą fizjologiczną lub wodą morską. Sól fizjologiczna** i woda morska pomagają rozrzedzić wydzielinę, oczyścić i nawilżyć nos (a więc też osłabić takie objawy jak pieczenie czy swędzenie nosa). Warto je stosować przed odciąganiem kataru i po zabiegu, a także kilkukrotnie w ciągu dnia. Soli i wody morskiej można używać już od pierwszych dni życia, pomagają również starszym dzieciom. Preparaty są tanie i znajdziesz je w każdej aptece, a jeśli zostanie Ci trochę soli w ampułce, możesz ją wykorzystać do pielęgnacji.
- Nebulizacja solą fizjologiczną lub wodą morską. Zdecydowanie warto mieć w domu mały nebulizator siateczkowy dla dzieci*** (i całej rodziny). To urządzenie zamienia sól fizjologiczną/wodą morską w mgiełkę oczyszczającą i nawilżającą drogi oddechowe, którą wystarczy kilka minut oddychać. Służy również do podawania drogą wziewną leków na kaszel. A ponieważ ta metoda może być skuteczniejsza i mniej obciążająca dla organizmu niż leki doustne, pediatrzy zalecają ją coraz częściej: warto podpytać swojego lekarza.
- Płukanie zatok – irygacja. Zatkany nos może wskazywać również na ostre zapalenie zatok przynosowych: przeważnie objawom towarzyszy wówczas ból u nasady nosa czy w skroniach, który z reguły nasila się przy pochylaniu. U starszych dzieci (powyżej 4. roku życia) można rozważyć wtedy irygację, czyli płukanie zatok. W tym celu także stosuje się sól fizjologiczną, ale potrzebny jest jeszcze irygator: specjalna buteleczka z aplikatorem. W aptekach kupisz gotowy zestaw, który kosztuje około kilkunastu złotych. Płukanie zatok jest bezbolesne, chociaż może być lekko nieprzyjemne.
Jeśli objawy infekcji są bardzo uciążliwe i nie mijają w ciągu kilku dni, skonsultuj się z pediatrą, który zdiagnozuje problem i zaleci właściwe leczenie. Do lekarza zawsze należy wybrać się z chorym noworodkiem/niemowlęciem.
Jak odetkać nos dziecku, gdy pojawia się obrzęk błony śluzowej nosa?
Powyższe sposoby na katar pozwalają na odetkanie nosa, który blokuje wydzielina. Jednak uczucie blokady nosa może powodować coś jeszcze – obrzęk błony śluzowej. Po kilku dniach z reguły mija samoistnie, ale jeśli jest naprawdę uciążliwe, można zastosować donosowe preparaty obkurczające naczynia, które szybko zmniejszają obrzęk błony śluzowej nosa. Można ich jednak używać tylko doraźnie, nie dłużej niż kilka dni i wyłącznie wtedy, gdy to konieczne. Musisz też zwrócić uwagę na wskazany przez producenta minimalny wiek dziecka. W aptekach są już dostępne specjalne leki tego typu przeznaczone dla niemowląt (od 3. miesiąca), ale większości preparatów nie należy stosować u maluchów poniżej 2. roku życia.
Zbyt długie lub częste używanie preparatów obkurczających naczynia krwionośne może spowodować chroniczny polekowy nieżyt nosa, czyli efekt wprost przeciwny do zamierzonego.
Jak wspomóc zatkany nos przy alergii?
Podpowiedzieliśmy, jak złagodzić niealergiczny nieżyt nosa, natomiast zarówno gęsty katar, jak i zatkanie nosa mogą też być objawami alergii wziewnej np. na pyłki roślin, roztocza kurzu domowego czy sierść (wydzieliny) zwierząt.
Mówi się, że o alergii świadczy wodnisty, lejący się katar. I faktycznie ma on taki charakter, ale zwykle tylko w pierwszej fazie kontaktu z alergenem. Jeśli dziecko jest narażone na czynnik uczulający przez dłuższy czas, również może pojawić się obrzęk błony i zatkanie nosa. Wówczas – oprócz opisanych wyżej metod – z reguły pojawia się już konieczność wdrożenia preparatów przeciwhistaminowych lub (i) glikokortykosteroidów donosowych (można je stosować również przez dłuższy czas).
Alergię powinien natomiast zdiagnozować specjalista (w tym celu wykonuje się testy skórne lub z krwi); to on także dobiera odpowiednie leczenie. A głównym elementem terapii jest po prostu unikanie alergenu. W tym celu czasem trzeba nieco zmienić styl życia i zadbać o specjalne wyposażenie domu (np. kołdrę, poduszkę antyroztoczową).
Zdrówka dla Was!
FAQ:
- Jaki wybrać aspirator do odciągania kataru?
Na lekki i wodnisty katar polecamy aspiratory ustne lub elektryczne. Gdy dziecko mierzy się z zatkanym nosem i gęstą wydzieliną, pomóc może aspirator podłączany do domowego odkurzacza.
- Jak odetkać zatoki u dziecka?
Można w tym celu wykorzystać specjalne irygatory, które służą do płukania zatok i nosa solą fizjologiczną. Zwykle jednak irygację można stosować dopiero od 4. roku życia.
- Czy leki obkurczające śluzówkę są bezpieczne?
Leki obkurczające błonę śluzową to przepis na to, jak szybko odetkać nos. Należy je jednak stosować tylko wtedy, gdy to konieczne, i przez maksymalnie kilka dni. Zbyt długa lub częsta terapia może prowadzić do polekowego nieżytu nosa.
*Producent aspiratora: HuBdic CO., LTD 301,191-1, Anyang-dong, Manan-gu, Anyang-si, Gyeonggi-do, 14084, Korea, tel: 82-31-442-449
Podmiot odpowiedzialny: S.B. PHARMA GMBH, Bunsenstr. 14 53121 Bonn, Niemcy
Produkt: Aspirator elektryczny Electrino
Zastosowanie: Odciąganie kataru, higienizacja nosa u niemowląt i dzieci
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
**Producent soli fizjologicznej: Laboratoire UNITHER 151, Rue André Durouchez Espace Industriel Nord CS 28028 80084 AMIENS Cedex 2 FRANCJA
Podmiot odpowiedzialny: Duna Sp. z o.o. ul. Przemysłowa 13/1, 30-701 Kraków
Produkt: Katarek Secure+ roztwór soli fizjologiczny NaCl 0,9% 20 x 5ml
Zastosowanie: higiena nosa, uszu, oczu, przemywanie ran, inhalacja podczas aerozoloterapii
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
***Producent nebulizatora NE-M01L: Contec Medical Systems Co.,LTD
Podmiot odpowiedzialny: Shanghai International Holding Corp. GmbH (Europe)
Produkt: NebuCare MAX Zestaw do nebulizacji niemowląt i dzieci
Zastosowanie: Nebulizacja solą fizjologiczną i podawanie leków
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.