Katar u dziecka a lot samolotem
Wyjazd dawno zaplanowany, bilety zabukowane, powoli się pakujecie, a maluch… zaczyna pociągać nosem. Znamy to! Co robić? W końcu podróż samolotem i ze zdrowym dzieckiem bywa wyzwaniem, więc może lepiej przełożyć? Z drugiej strony, jeśli to tylko katar i maluch czuje się dobrze, może nie trzeba się aż tak przejmować? Katar u dziecka a lot samolotem – podpowiadamy!

Katar a lot samolotem – co może pójść nie tak?
Podczas podróży samolotem dochodzi do nagłych i dużych różnic ciśnienia, które nawet zdrowej dorosłej osobie potrafią dać w kość. Dlatego przeciwwskazania do lotu obejmują liczne choroby przewlekłe i infekcyjne – zwłaszcza sercowo-naczyniowe, neurologiczne, laryngologiczne i układu oddechowego. Z zasady należą do nich także infekcje dróg oddechowych (chociaż na pokładzie niemal zawsze usłyszymy kaszel czy dmuchanie w chusteczkę). Problemem jest zwłaszcza zapalenie zatok przynosowych przebiegające z obrzękiem błon śluzowych i niedrożnością trąbki słuchowej.
Co radzimy? Skonsultuj się z pediatrą. Lekarz oceni, czy stan zdrowia dziecka pozwala na bezpieczny i (przynajmniej w miarę) komfortowy lot. Sam lekki katarek przy odpowiednim przygotowaniu nie musi przekreślać Waszych podróżniczych planów. Z drugiej strony lot z nawet lekko zatkanym nosem może być koszmarny. Wiele zależy od indywidualnej reakcji organizmu, a jej nie jesteś w stanie przewidzieć. W wielu przypadkach można po prostu zrezygnować z lotu samolotem – podróż autem czy pociągiem będzie dłuższa, ale prawdopodobnie spokojniejsza.
Obrzęk błony śluzowej a ryzyko ostrego zapalenia ucha środkowego
Problemem w czasie lotu jest nie tyle sam katar, ile towarzyszący mu zwykle obrzęk błon śluzowych nosa oraz ujścia trąbki słuchowej. Może on utrudnić lub uniemożliwić prawidłowy przepływ powietrza w uchu środkowym.
Błon bębenkowa uszu reaguje na różnice ciśnienia po obu jej stronach, wewnątrz ucha środkowego i na zewnątrz – w tym przypadku w kabinie samolotu. Na co dzień, w normalnych warunkach, te różnice błyskawicznie wyrównuje trąbka słuchowa, tzw. trąbka Eustachiusza – kanał łączący ucho środkowe z gardłem. Kiedy jednak ciśnienie zewnętrzne szybko się zmienia, trąbka nie nadąża ze swoją pracą. Właśnie to powoduje uczucie zatkania ucha, które towarzyszy w czasie lotu wielu osobom (zwłaszcza podczas startu i lądowania).
Jeśli zadanie trąbce dodatkowo utrudnia obrzęk, to w uchu środkowym tworzy się często podciśnienie, które może doprowadzić do wciągnięcia i uszkodzenia błony bębenkowej. W wyniku takiego urazu może dojść do ostrego zapalenia ucha środkowego, perforacji błony bębenkowej („przebicia”) i czasowego (bądź trwałego) uszkodzenia słuchu. Oczywiście nie musi – to czarny scenariusz. Dziecko może też zupełnie zwyczajnie i z frajdą przeżyć lot, a podróż zakłóci mu ewentualnie chwilowe przytkanie ucha i dyskomfort. Niebezpieczeństwo jest jednak realne.
Im poważniejsza i bardziej nasilona infekcja (zwłaszcza gdy w jej przebiegu doszło do zapalenia zatok), tym też bardziej wzrasta ryzyko powikłań tego typu.
Od lekkiego kataru do gorączki
Zmiana ciśnienia to jedno, ale jeśli u malucha rozwija się infekcja, to lekki katar może się szybko przerodzić w gorączkę, kaszel czy ból gardła i ogólne złe samopoczucie. A wakacje – w egzystowanie w hotelu. Chociaż w samolotach niemal cały czas zachodzi wymiana powietrza, to bliskość dużej liczby innych pasażerów wciąż podnosi ryzyko złapania kolejnego wirusa (nie wspominając o tym, że to maluch może wywołać małą epidemię). Przy katarze, osłabionej odporności i zwyczajnym dla podróży zmęczeniu lot może się więc okazać prostym przepisem na kilka dni w łóżku.
Katar u dziecka a lot samolotem – jak się przygotować?
Maluch ma tylko lekki katarek, a Wy nie możecie przełożyć wyjazdu i musicie lecieć samolotem? Zapytaj o zdanie pediatrę, a następnie… solidnie się przygotujcie do tej podróży.
Walcz z katarem aktywnie!
Jeśli do wylotu macie kilka dni, to być może jeszcze się uda pozbyć kataru lub znacznie go ograniczyć. Pomóc mogą:
- Aspirator elektryczny*, ustny lub podłączany do domowego odkurzacza – i odciąganie kataru (u dzieci do około 2. roku życia, które nie potrafią same wydmuchiwać nosa). Gęsty i zalegający ropny katar pomaga wyciągnąć wzorowany na ssaku laryngologicznym aspirator Katarek** i domowy odkurzacz. Z wodnistą wydzieliną pomoże sobie poradzić model elektryczny lub ustny, który warto też później zabrać w podróż.
- Nebulizator siateczkowy*** – i oczyszczanie dróg oddechowych mgiełką z soli fizjologicznej. Już kilka minut oddychania takim aerozolem potrafi przynieść ulgę: pomóc rozrzedzić zalegające wydzieliny i je wydmuchać (odciągnąć) lub odkaszleć. Nasilone lub nawracające problemy z górnymi drogami oddechowymi warto skonsultować ze swoim lekarzem, który może przepisać odpowiednie leki do podawania drogą wziewną podczas nebulizacji.
- Zakraplanie nosa solą fizjologiczną (lub wodą morską) – również pomoże uwodnić i odprowadzić katar, a więc szybciej się go pozbyć. Mówi się, że leczony katar trwa siedem dni, a nieleczony tydzień, jednak dzięki takim zabiegom można go znacznie ograniczyć i rzeczywiście skrócić. Oczyszczanie i nawilżanie błony śluzowej przynosi też po prostu ulgę, a ponadto wspiera jej regenerację i działanie: obronę przed patogenami.
Spróbuj złagodzić obrzęk błon śluzowych nosa
Przed planowanym lotem możesz też zastosować krople obkurczające naczynka krwionośne, które zmniejszają obrzęk błony śluzowej nosa. Usprawniają tym samym „wentylację” ucha – prawidłowy przepływ powietrza, przeciwdziałając problemom, jakie wywołuje duża różnica ciśnień. Preparaty te przeważnie są jednak przeznaczone dla starszych dzieci. Należy również zachować ostrożność – stosować je maksymalnie krótko i rzadko, ponieważ mogą uszkodzić śluzówkę i wywołać przewlekły polekowy nieżyt nosa.
Sposoby na uczucie zatkania ucha w samolocie
Istnieje też kilka metod radzenia sobie z zatykaniem ucha, które powoduje zmiana ciśnienia w samolocie. Należą do nich w szczególności:
- Częste przełykanie – a więc np. żucie gumy, ssanie cukierka, lizaka lub (w przypadku niemowląt) smoczka bądź piersi, picie małymi łykami wody, przede wszystkim podczas startu i lądowania. Przełykanie naturalnie pomaga wyrównać ciśnienie, ale ta metoda może nie wystarczyć (szczególnie u maluchów z większym katarem czy chorymi zatokami).
- Samolotowe zatyczki do uszu – są dostępne w wersji dla dorosłych i dzieci, trzeba je tylko odpowiednio dobrać. Zastosowany w nich specjalny filtr spowalnia przepływ powietrza do i z ucha, daje więc niejako trąbce słuchowej więcej czasu na naturalne wyrównanie ciśnienia. Zatyczki tłumią dźwięki, ale ich zupełnie nie wygłuszają – jest więc spora szansa, że maluch się przeciwko nim nie zbuntuje.
FAQ:
- Czy lot samolotem jest bezpieczny dla niemowlaka?
Zdrowe dziecko może bezpiecznie latać samolotem już nawet po tygodniu czy dwóch od przyjścia na świat, chociaż oczywiście warto jeszcze chwilę się wstrzymać (linie lotnicze mają też różne limity wieku dla maluchów).
- Czy latanie samolotem podczas kataru jest bezpieczne?
Podróż samolotem z katarem może być niebezpieczna. Wzbicie się na wysokość nawet kilkunastu kilometrów nad poziomem morza oznacza dużą różnicę ciśnienia. A obrzęk błony śluzowej nosa, zatok i ujścia trąbki słuchowej utrudnia przepływ powietrza i wyrównanie ciśnienia w uchu: może dojść m.in. do uszkodzenia błony bębenkowej.
- Katar u dziecka a lot samolotem – co robić?
Skonsultuj się z lekarzem, który oceni stan zdrowia dziecka i zdecyduje, czy lot będzie dla malucha bezpieczny i komfortowy.
*Producent aspiratora: HuBdic CO., LTD 301,191-1, Anyang-dong, Manan-gu, Anyang-si, Gyeonggi-do, 14084, Korea, tel: 82-31-442-449
Podmiot odpowiedzialny: S.B. PHARMA GMBH, Bunsenstr. 14 53121 Bonn, Niemcy
Produkt: Aspirator elektryczny Electrino
Zastosowanie: Odciąganie kataru, higienizacja nosa u niemowląt i dzieci
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
**Producent aspiratora: Illes Csok es Tsa 1146 Budapest, Ajtosi Durer sor 37
Podmiot odpowiedzialny: Illes Csok es Tsa 1146 Budapest, Ajtosi Durer sor 37
Zastosowanie: Odciąganie kataru, higienizacja nosa u niemowląt i dzieci
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
*Producent nebulizatora: Contec Medical Systems Co.,LTD
Podmiot odpowiedzialny: Prolinx GmbH Brehmstr. 56, 40239, Duesseldorf, Germany
Produkt: Nebulizator siateczkowy NebuCare
Zastosowanie: Nebulizacja solą fizjologiczną, inhalacje lecznicze: podawanie leków
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.