Płukanie zatok u dzieci – sposób na prawidłową irygację
Dzieci niestety często chorują – a jesienią i zimą trudno dobrze doleczyć jedną infekcję, zanim dopadnie kolejna. I w efekcie maluchy mierzą się z nieustannie zatkanym nosem – męczącym, zalegającym katarem. Jak im pomóc? Wypróbuj płukanie zatok u dzieci. Ten prosty zabieg „przetyka” drogi oddechowe, oczyszcza oraz nawilża śluzówkę, wspierając leczenie zapalenia zatok przynosowych i nieżytu nosa. Jak to zrobić? Przeczytaj!

Płukanie zatok u dzieci – od kiedy, czy to boli i czy warto?
W warunkach domowych i samodzielnie można taki zabieg przeprowadzać u dzieci powyżej 4. roku życia. U młodszych maluchów o potrzebie irygacji, np. w związku z zapaleniem zatok, musi zdecydować lekarz.
Płukanie zatok i nosa nie boli, jednak dla większości dzieci (i dorosłych) jest nieprzyjemne, powoduje pewien dyskomfort. Ponieważ irygację u dzieci robi się w zasadzie tak samo, jak u dorosłych (a może mieć też profilaktyczny charakter!), warto najpierw przetestować zabieg oraz zaprezentować maluchowi jego przebieg na sobie. Dzięki temu dziecko się z nim oswoi. Na podstawie swoich odczuć wytłumaczysz mu, czego powinno się spodziewać.
Zabieg płukania zatok zdecydowanie warto włączyć do walki z zatkanym nosem, katarem. Jest nieinwazyjny, a lekki dyskomfort szybko wynagradza ulga. Nie zawsze może jednak stanowić jedyną metodę leczenia: objawy zapalenia zatok, długi i niemijający katar czy inne niepokojące symptomy należy skonsultować z lekarzem.
Jak do każdego zabiegu leczniczego tak i do przeprowadzania irygacji istnieje kilka przeciwwskazań – należą do nich infekcje ucha, całkowita blokada przegrody nosowej czy nadwrażliwość na chlorek sodu.
Irygacja nosa u dzieci – czego potrzebujesz?
Zapytaj w aptece o zestaw do płukania nosa i zatok u dzieci – najprostsze kosztują około 20-30 złotych. Składają się w zasadzie z dwóch części. Pierwsza to specjalna buteleczka do ściskania z końcówką do nosa, czyli irygator. Drugą jest płyn do irygacji, najczęściej hipertoniczny roztwór chlorku sodu (sól fizjologiczna). Często taki preparat dołączany do irygatora ma formę proszku (to wygodne do odmierzania dawki saszetki), który trzeba rozpuścić w przegotowanej i ostudzonej wodzie.
Tak naprawdę zestaw do płukania zatok można przygotować „po domowemu”, czyli w postaci irygatora wykorzystać zwykłą (ale czystą, najlepiej nieużywaną) gruszkę albo butelkę z „dzióbkiem”, natomiast taki apteczny sprzęt jest po prostu wygodniejszy.
W aptece czy sklepie ze sprzętem medycznym kupisz zestaw do irygacji zatok u dzieci – czyli z mniejszą buteleczką. Możesz też jednak zaopatrzyć się w uniwersalny (także dla dorosłych) irygator, a wtedy posłuży całej Waszej rodzinie.
Jak wygląda płukanie zatok dziecku?
- Przygotowujesz zestaw do irygacji. Wsypujesz do irygatora dołączony do zestawu proszek i uzupełniasz go przegotowaną wodą albo wlewasz do niego gotowy roztwór soli fizjologicznej bądź wody morskiej (według instrukcji).
- Stajesz z dzieckiem nad umywalką i prosisz je o przechylenie głowy. Dziecko powinno nachylić się nad umywalką (czy zlewem, ewentualnie miską) oraz przechylić głowę w prawo tak, by ucho dotykało ramienia. Umieszczasz w lewej dziurce końcówkę buteleczki (nie głęboko, 1-2 cm) i instruujesz dziecko, aby przez czas trwania zabiegu oddychało wyłącznie ustami.
- Wprowadzasz płyn do nosa – ściskasz lub przechylasz buteleczkę w zależności od zaleceń producenta zestawu. Płyn przepływa przez drogi i zatoki nosowe i wypływa drugim otworem. Zużywasz w ten sposób pół porcji, kolejno powtarzasz zabieg w drugiej dziurce. Na koniec prosisz dziecko, aby pochyliło głowę i delikatnie wydmuchało nos.
- Oczyszczasz nos i twarz malucha z pozostałości płynu i wydzieliny, która wypłynęła podczas irygacji. Przepłukujesz irygator. Tyle – cały ten zabieg nie potrwa dłużej niż kilka minut.
Jak często można płukać zatoki?
Płukać nos i zatoki dziecku możesz 1-2 razy dziennie, chyba że pediatra zaleci inaczej. Irygacja to zabieg wspierający leczenie zapalenia zatok (również w przypadku przewlekłego zapalenia zatok przynosowych) i kataru – w przebiegu zarówno infekcji, jak i alergii. Lekarz może zapisać ją także przed i po zabiegach chirurgicznych nosa i zatok. Można ją traktować również profilaktycznie, jako wsparcie dla utrzymania prawidłowej higieny nosa. Sól fizjologiczna, woda morska oczyszczają i nawilżają śluzówkę nosa wysuszoną podczas sezonu grzewczego i smogowego. Pomagają ją też odbudować – a tego może wymagać po długim leczeniu preparatami donosowymi.
Co jeszcze pomoże na zatkany nos i katar?
Obok irygacji zatok i nosa warto stosować jeszcze nebulizację – czyli inhalację mgiełką z soli fizjologicznej czy wody morskiej. Do tego potrzebny jest sprzęt medyczny, taki jak nebulizator siateczkowy dla dzieci NebuCare od Helpmedi. Zabieg oczyszcza i nawilża zarówno górne, jak i dolne drogi oddechowe. Pomaga pozbyć się z nich zalegającej wydzieliny, wspiera więc walkę i z zatkanym nosem, i z kaszlem. Jeśli maluch choruje na zapalenia oskrzeli czy w przebiegu przeziębień dużo kaszle, jest to też metoda podawania leków. Lekarz może zapisać leki do nebulizacji, które działają mniej inwazyjnie niż tradycyjne, przyjmowane doustnie.
Jeśli masz w domu niemowlaka, zaopatrz się też w elektryczny aspirator do nosa czy „Katarek” – podłączany do domowego odkurzacza. Te urządzenia odciągają wydzielinę (zabieg jest bezbolesny), a więc przyczyniają się do udrożnienia zatkanego nosa i przywrócenia komfortu oddychania.
FAQ:
- Jak odetkać zatoki u dziecka?
Przede wszystkim skonsultuj się z lekarzem, który podejmie decyzję o leczeniu, zaleci odpowiednie metody i preparaty. U starszych dzieci (powyżej 4. roku życia) można stosować wspierająco irygację (czyli płukanie) zatok i nosa. W oczyszczaniu górnych i dolnych dróg oddechowych dobrze sprawdza się też zabieg nebulizacji.
- Irygacja nosa u 2-latka – czy to bezpieczne?
U dzieci poniżej 4. roku życia o zastosowaniu irygacji nosa i zatok musi zadecydować lekarz. U najmłodszych płukanie zatok przeprowadza zwykle personel medyczny, nie należy robić tego samodzielnie w domu.
- Płukanie zatok u dzieci – czy to boli?
Płukanie zatok nie boli, natomiast może być nieprzyjemne i powodować dyskomfort.