Czy można szczepić dziecko z katarem?

Katar a szczepienie: ten problem nurtuje wielu rodziców. Z jednej strony masz kalendarz szczepień i wiesz, że to ważne, żeby pilnować terminów. Z drugiej na dzień, dwa przed planowanym zabiegiem u dziecka pojawia się katar bądź kaszel albo Ty sama czujesz się niewyraźnie. Co robić? Iść, przekładać? To zależy. Od czego? Czy można szczepić dziecko z katarem? Podpowiadamy!

Katar a szczepienie dziecka – kto podejmuje decyzje?

Decyzja o szczepieniu dziecka z katarem jest dla rodziców trudna i są różne opinie na ten temat. Z jednej strony wiadomo, że nie szczepi się chorego dziecka, ale z drugiej – czy dotyczy to też samego kataru? Czy sam katar stanowi przeciwwskazanie?

Tu potrzebna jest wiedza i doświadczenie specjalisty. Dziecko przed szczepieniem i tak musi zobaczyć lekarz. To on zakwalifikuje malucha do szczepienia – podejmie decyzje, czy katar w tej sytuacji jest przeciwwskazaniem, czy też nie. Zwykle lekarzem kwalifikującym jest specjalista pediatrii, medycyny rodzinnej bądź chorób zakaźnych – czyli spotykający się z takimi sytuacjami w codziennej praktyce. I każdy taki przypadek rozpatruje indywidualnie, oceniając potencjalne korzyści i ryzyko.

Naturalnie Ty znasz swoje dziecko najlepiej. I jeżeli niepokoisz się, że katar zwiastuje infekcję, możesz skontaktować się z Waszym ośrodkiem zdrowia – być może istnieje możliwość, żeby przełożyć szczepienie o kilka dni.

Kwalifikacja do szczepienia jest ważna 24 godziny. Bywa zatem i tak, że jednego dnia idziecie do lekarza, a dopiero drugiego na szczepienie. I dzisiaj z dzieckiem wszystko jest w porządku, a w dniu szczepienia budzi się z objawami infekcji. Wówczas warto spróbować raz jeszcze umówić się z pediatrą lub faktycznie przełożyć zabieg.

Katar a szczepienie – przekładać czy nie?

W przypadku łagodnego kataru u dziecka, bez towarzyszącej mu gorączki i innych poważniejszych objawów chorobowych, lekarz może zdecydować się na przeprowadzenie szczepienia. Bo zgodnie z obowiązującymi wytycznymi nie ma w takiej sytuacji przeciwwskazań do podania szczepionki. Jednakże jeśli katar jest silny lub występują jeszcze inne symptomy infekcji: kaszel, ból gardła i gorączka, lekarz zazwyczaj zaleca przełożenie terminu szczepienia do czasu, gdy dziecko będzie już całkowicie zdrowe.

Jeśli dziecko ma tylko katar i ma go już od dłuższego czasu, jednak poza tym czuje się dobrze, to lekarz prawdopodobnie nie uzna go za przeciwwskazanie do szczepienia. A gdy maluch jest marudny, rozdrażniony, nie czuje się najlepiej i można przypuszczać, że rozwija się jakaś infekcja, specjalista najczęściej decyduje się przełożyć zabieg.

Katar a szczepienie niemowlaka – co robić?

Zasady są podobne jak w przypadku starszych dzieci. Czyli jeśli niemowlę ma jedynie łagodny katar bez innych objawów chorobowych, takich jak gorączka czy kaszel, lekarz może zakwalifikować je do przeprowadzenia szczepienia.

Decydując o szczepieniu najmłodszych dzieci, których układ odpornościowy dopiero się kształtuje, zachowuje się po prostu jeszcze większą ostrożność. Zatem w sytuacji, gdy występują jakiekolwiek niepokojące symptomy, czy to przed szczepieniem, czy po podaniu preparatu, należy pilnie skonsultować się z lekarzem.

Gdy niemowlę ma silniejsze objawy infekcji dróg oddechowych lub też inne poważne problemy zdrowotne, lekarz zazwyczaj zaleca przełożenie terminu. W takim wypadku warto jednak pamiętać o reakcji łańcuchowej – opóźnienie jednego szczepienia może wpłynąć na terminy podania kolejnych dawek.

Przeziębienie matki a szczepienie dziecka – czy to ma znaczenie?

Przeziębienie mamy także może być (względnym) przeciwwskazaniem do szczepienia malucha. Decyzję powinien podjąć lekarz kwalifikujący do zabiegu – i powinnaś go poinformować, że masz objawy infekcji (lub inny domownik je ma). W takiej sytuacji trzeba wziąć pod uwagę ryzyko rozwoju choroby również u dziecka. 

Lekarz może zadecydować o podaniu szczepionki dziecku i udzielić wskazówek, jak zorganizować opiekę, żeby ograniczyć możliwość zarażenia malucha. Może też zalecić odroczenie terminu szczepienia do czasu, aż wyzdrowiejesz, a sytuacja „infekcyjna” w domu się ustabilizuje.

Kiedy nie szczepić dziecka?

  • Szczepienie chorego dziecka, przy ostrej infekcji z gorączką, należy przełożyć. Sam katar czy inne łagodne objawy, gdy temperatura ciała dziecka nie przekracza 38°C, nie są przeciwwskazaniem do podania szczepionki, ale – np. jeśli jest to niemowlę albo pojawia się ryzyko zaostrzenia choroby – lekarz może zalecić przesunięcie terminu do czasu powrotu do zdrowia. Podobnie też postępuje się w sytuacji zaostrzenia przebiegu choroby przewlekłej np. astmy. 
  • Przeciwwskazaniem do szczepienia jest również alergia na składniki szczepionki – w tym informacja, że po podaniu poprzednich dawek pojawiła się ciężka reakcja alergiczna. Przykładowo, jeśli maluch jest uczulony na białko jaja kurzego, to nie powinien otrzymać preparatu, który został stworzony w procesie hodowli komórkowej na zarodkach ja – są to szczepionki przeciwko np. odrze i różyczce. Także przebyty w przeszłości wstrząs anafilaktyczny może zadecydować o niepodaniu maluchowi szczepionki.
  • Zaburzenia odporności u dziecka również mogą dyskwalifikować je do podania szczepionki, jeśli preparat bazuje na żywych drobnoustrojach. Najczęściej jednak te zaburzenia muszą być poważne – jest tak w przypadku m.in. choroby nowotworowej, przeszczepienia narządu, przetaczania krwi czy gdy maluch jest nosicielem wirusa HIV.

Zaszczepienie dziecka (ale także dorosłego), jeśli istnieją ku temu przeciwwskazania, może powodować groźne powikłania. W przypadku uczulenia jest nim ostra reakcja alergiczna. Gdy mały pacjent ma ciężkie zaburzenia odporności, podanie szczepionek zawierających żywe patogeny może wywołać infekcję (układ immunologiczny reaguje nieprawidłowo). Jeśli zaś chodzi o przeziębienie czy grypę, to po podaniu szczepionki trudno stwierdzić, czy pojawiająca się później gorączka lub inne objawy to wynik szczepienia, czy po prostu naturalnego rozwoju infekcji. Nie jest tak, że szczepienie w takiej sytuacji jest mniej skuteczne, zaostrza przebieg choroby czy zwiększa ryzyko, że pojawią się ciężkie niepożądane odczyny poszczepienne.

FAQ:

  1. Czy w trakcie infekcji możemy zaszczepić dziecko?

Wiele zależy od tego, jakie i jak silne są objawy infekcji, a także od ogólnego zdrowia dziecka. Jeśli pojawia się gorączka albo inne symptomy świadczące o rozwoju cięższej infekcji, lekarz kwalifikujący do szczepienia zwykle decyduje się przełożyć termin.

  1. Czy z katarem można się szczepić?

Jeśli nie występują jednocześnie inne objawy infekcji, katar jest lekki bądź utrzymuje się już od dłuższego czasu, a ogólne samopoczucie pacjenta jest dobre, to zwykle nie stanowi przeciwwskazania do szczepienia (dziecka i dorosłego). Należy skonsultować się z lekarzem przed podaniem szczepionki.

  1. Jakie są przeciwwskazania do szczepienia?

Do bezwzględnych przeciwwskazań do szczepienia zaliczamy m.in. ciężkie alergie na składniki szczepionki oraz poważne zaburzenia odporności. Do względnych, czyli gdy decyzję podejmuje się indywidualnie, należą m.in. ostry przebieg infekcji czy ciąża.