Dziecko
Gęsty a wodnisty katar u dziecka – co oznaczają? Jak pomóc dziecku?
Katar u dziecka, ale również u dorosłego, może być wodnisty lub gęsty, może też mieć różny kolor, np. biały, żółty lub zielonkawy, albo nie mieć go wcale! Co to wszystko oznacza, czy wygląd kataru ma w ogóle jakieś znaczenie? Okazuje się, że tak! Konsystencja i zabarwienie kataru mogą świadczyć o jego przyczynie, ale także zależeć od etapu infekcji. Dowiedz się, o co w tym wszystkim chodzi!
Wygląd kataru a „stadium” choroby
Zanim o przyczynach kataru i ich wpływie na wygląd wydzieliny, prześledźmy, w jaki sposób zmienia się charakter kataru podczas infekcji. Warto też przypomnieć sobie, czym jest katar. Bo choć z jednej strony jest objawem infekcji, to z drugiej pełni bardzo ważną funkcję.
Katar, podobnie zresztą jak kaszel, jest reakcją układu odpornościowego organizmu – za pomocą wydzieliny organizm stara się pozbyć drobnoustrojów, które wywołały infekcję. Natomiast te czynniki chorobotwórcze powodują stan zapalny śluzówki nosa – ten może się przedłużać i prowadzić do uszkodzenia błony, a to sprzyja rozwojowi drobnoustrojów, czyli rozwojowi zakażenia.
Wodnisty katar u dziecka zwykle świadczy o początku infekcji
W pierwszej fazie infekcji organizm wszczyna alarm. Naczynia krwionośne w nosie wypełniają się krwią i nieco rozszerzają, zaczynają być produkowane duże ilości śluzu – wydzieliny. Jest ona zwykle bezbarwna i ma konsystencję niemal wodnistą. Nic nie jest w stanie jej zatrzymać, dlatego zwykle wypływa z nosa samoistnie.
Wodnisty katar u dziecka może być uciążliwy, ale nie pojawiają się jeszcze trudności z oddychaniem. Starsze dzieciaki mogą wydmuchiwać nos w chusteczkę, u niemowląt warto wykorzystać aspirator ustny lub aspirator elektryczny. Trzeba również delikatnie wycierać wypływającą wydzielinę. Taki wodnisty katar może podrażniać skórę wokół noska, warto więc nawilżać ją dobrym kremem czy maścią dla dzieci.
Gęsty katar u dziecka może pojawić się nawet kilka dni później
Zwykle po kilkudziesięciu godzinach (czasem wcześniej) pojawia się obrzęk błony śluzowej nosa, a najczęściej także zatok przynosowych. Katar mocno gęstnieje. A to sprawia, że zaczyna nieprzyjemnie zalegać w nosie. Pojawia się wrażenie zatkanego nosa, a pozbycie się wydzieliny może być znacznie utrudnione.
W takiej sytuacji, zwłaszcza u najmłodszych dzieci, warto rozrzedzać katar np. solą fizjologiczną lub wodą morską. Niemowlę nie potrafi oddychać przez usta, więc taki gęsty katar jest podwójnie uciążliwy i należy go często odciągać aspiratorem.
Pomocne będą też z pewnością nebulizacje solami, czyli rodzaj inhalacji.
Żółty lub zielony i bardzo gęsty katar u dziecka
Podrażniona, wysuszona i zanieczyszczona błona śluzowa jest środowiskiem wręcz „wymarzonym” dla bakterii, które szybko i intensywnie się na niej namnażają. O tym, że do takiego bakteryjnego nadkażenia błony doszło, może też świadczyć wygląd kataru. Wydzielina gęstnieje jeszcze bardziej i może nabrać koloru – zwykle żółtego, ale czasem też zielonego. Dzieje się tak dlatego, że organizm wysyła do walki z infekcją coraz więcej komórek układu odpornościowego – leukocytów – i to one odpowiadają za zabarwienie wydzieliny.
Czasem na podstawie konsystencji i koloru kataru próbuje się dopatrywać tego, czy infekcję wywołały wirusy, czy bakterie. Zwykle jednak są to bezskuteczne i zupełnie nietrafione „diagnozy”, zwłaszcza że infekcja bakteryjna najczęściej rozwija się razem z wirusową, gdyż organizm jest osłabiony. Zarówno przy wirusowej, jak i bakteryjnej infekcji katar może wyglądać podobnie. Dlatego, jeśli choroba się przedłuża, należy bezwzględnie odwiedzić lekarza.
Wodnisty katar u dziecka może też oznaczać alergię
Czasem jednak wodnisty katar nie gęstnieje – nie zmienia konsystencji i koloru, nie zaczyna zalegać w nosie, a wręcz nieprzerwanie i uporczywie z niego wypływa.
Najczęstszym wytłumaczeniem tego stanu rzeczy jest alergia. Alergiczny nieżyt nosa może łączyć się z kichaniem, kaszlem, trudnościami w oddychaniu, bólem głowy oraz z łzawieniem, pieczeniem bądź swędzeniem oczu, ogólnym przemęczeniem bądź złym samopoczuciem. Tak jak w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych to właśnie za pomocą kataru organizm próbuje pozbyć się „intruza”. Tym razem jest to alergen (np. kurz, pyłki roślin, pokarmy).
Katar alergiczny zwykle nie występuje u niemowląt. Choć może pojawić się przy alergii pokarmowej, to raczej będzie jedynie jej pobocznym objawem. Natomiast już u kilkuletnich dzieci jest to dość częsty problem, który wymaga pomocy lekarskiej.
Katar gęsty, katar wodnisty… ale jak sobie z nim radzić?
Oczywiście jeśli katar nie jest jedynym objawem infekcji – czyli pojawia się gorączka, kaszel, ból gardła i bóle mięśni, należy umówić wizytę u lekarza. Dotyczy to zwłaszcza najmłodszych dzieci – noworodków i niemowląt. Gdy objawy są bardzo nasilone i dokuczają, to niezależnie od wieku dziecka konsultacja lekarska jest konieczna!
W przypadku małych dzieci, do ok. 2-3. roku życia, istnieją dwa sposoby na katar. Podstawą leczenia jest odciąganie wydzieliny. Dzieci same się jej nie pozbędą, a zabieg ulży ich cierpieniom. Ponadto katar trzeba odciągać, bo w przeciwnym razie może szybko dojść do infekcji bakteryjnej, ale też do powikłań – zapalenia ucha, płuc czy oskrzeli. Należy więc zaopatrzyć się w aspirator – w wersji ustnej, elektrycznej lub podłączanej do odkurzacza i odciągać katar tak często, jak to konieczne.
Bardzo pomocny będzie nebulizator, który zamieni niewielką ilość soli fizjologicznej lub wody morskiej w oczyszczającą i nawilżającą drogi oddechowe mgiełkę do wdychania. Polecamy zestaw do nebulizacji NebuCare Helpmedi z małą dziecięcą maseczką oraz zapasem soli Katarek. W soli fizjologicznej można też rozpuścić leki, które podane drogą wziewną zadziałają skuteczniej, nie obciążając organizmu.
FAQ:
Wodnista konsystencja wydzieliny z nosa zwykle pojawia się na początku infekcji i dopiero po paru dniach zaczyna gęstnieć oraz zmieniać kolor. Wodnisty, cieknący z nosa katar może też świadczyć o wystąpieniu alergicznego nieżytu nosa.
Katar zazwyczaj najpierw jest wodnisty i zaczyna gęstnieć dopiero po kilku dniach od rozpoczęcia infekcji. W połączeniu z obrzękiem błon śluzowych wywołuje uciążliwy problem zatkanego nosa. Najczęściej dochodzi do nadkażenia bakteryjnego i infekcja się nasila. Obecne w wydzielinie leukocyty mogą zabarwić ją na żółto czy zielono.
Niekoniecznie! Jedynie wodnisty, niegęstniejący katar może oznaczać, że mamy do czynienia z reakcją na alergen. Natomiast niezależnie od rodzaju infekcji wydzielina z nosa może być najpierw wodnista, a z czasem zacząć gęstnieć i zmieniać kolor.
