Dziecko
Katar a zabieg usunięcia migdałka u dziecka
Operacje migdałków to najczęściej wykonywane w laryngologii zabiegi – i to u zarówno dzieci, jak i dorosłych. W ciągu około godziny zazwyczaj jest już po sprawie. Następnego dnia pacjent wraca do domu i jedyne, z czym się mierzy, to ewentualny umiarkowany i kilkudniowy ból gardła. Jednak nie zawsze operację da się wykonać. Sporo pytań rodzi przeziębienie: czy katar jest przeciwwskazaniem do zabiegu usunięcia migdałków?
Jakie są wskazania do zabiegu usunięcia migdałków?
Operacje migdałków to w rzeczywistości trzy różne zabiegi – a są nimi tonsylektomia, tonsylotomia i adenotomia. A ponieważ dotyczą różnych migdałków (podniebiennych lub gardłowych) i mają różny przebieg (np. usunięcie w całości albo częściowe), każdy obejmuje odmienne wskazania bezwzględne i względne.
Podczas pierwszego (tonsylektomii) usuwa się w całości migdałek podniebienny razem z otaczającą go torebką. Nawracający ropień okołomigdałkowy lub podejrzenie nowotworu to bezwzględne wskazania do zabiegu. Czasem lekarz też sugeruje wykonanie operacji, jeśli pacjent boryka się z częstymi stanami zapalnymi w obrębie migdałków.
Drugi zabieg (tonsylotomia) polega na częściowym usunięciu takiego migdałka – tkanek wystających poza łuk podniebienny. Najczęściej rozprawia się w ten sposób z zespołem bezdechu sennego. U dzieci wskazaniem do zabiegu jest też nierzadko przerost migdałków, który utrudnia połykanie i zaburza rozwój mowy. W przypadku jednostronnego powiększania migdałka istnieje ryzyko chłoniaka: i po zabiegu poddaje się go ocenie histopatologicznej.
Adenotomia jest z kolei zabiegiem usunięcia przerośniętej tkanki migdałka gardłowego („trzeciego migdałka”). Poza bezdechem sennym do wskazań należą niedrożność nosa, nawracające infekcje dróg oddechowych i zapalenia ucha czy zatok przynosowych, a także wady zgryzu lub nieprawidłowe ukształtowanie twarzoczaszki.
U dzieci wszystkie trzy zabiegi są zwykle przeprowadzane w znieczuleniu ogólnym. W każdym przypadku specjalista indywidualnie ocenia konieczność tej formy leczenia, a dziecko tuż przed zabiegiem przechodzi kwalifikację.
Jakie są przeciwwskazania do usunięcia migdałków?
Najczęstsze przeciwwskazania do usunięcia migdałków podniebiennych i gardłowych obejmują m.in.:
- zaburzenia układu krzepnięcia, czyli niską krzepliwość krwi,
- różnego typu zaburzenia mięśniowo-nerwowe,
- niewydolność oddechowo-krążeniową,
- wady anatomiczne jak rozszczep podniebienia, za krótkie podniebienie czy rozdwojenie języczka,
- ciężkie ogólne choroby ogólnoustrojowe oraz zakażenia wirusowe i bakteryjne – np. ostra infekcja dróg oddechowych, ogólny zły stan zdrowia pacjenta.
Na wycięcie migdałków zawsze kwalifikuje specjalista. I kwalifikacja ta wygląda dosyć podobnie jak w przypadku innego typu zabiegów chirurgicznych. Lekarz nie dopuści do wykonania operacji, jeżeli stan pacjenta na to nie pozwala. U dzieci zwykle proces ten jest jeszcze bardziej restrykcyjny. Jeśli masz wątpliwości, skontaktuj się ze swoim lekarzem lub opowiedz o nich w trakcie kwalifikacji do zabiegu.
Czy katar jest przeciwwskazaniem do zabiegu usunięcia migdałków?
O tym, czy katar jest przeciwwskazaniem do zabiegu usunięcia migdałków, zadecyduje lekarz kwalifikujący. U dzieci, nawet przy lżejszej infekcji taki zabieg zwykle się przekłada. Dzieje się tak dlatego, że po pierwsze sama operacja jest przeprowadzana w obrębie nosogardła, więc toczący się tu stan zapalny stanowi i przeszkodzę, i zagrożenie. I po drugie infekcja dróg oddechowych: katar, kaszel, może utrudnić prawidłową wentylację pacjenta w znieczuleniu ogólnym: z powodu obrzęku lub zalegania wydzieliny w drogach oddechowych. Wówczas po wybudzeniu mogłyby też pojawić się problemy z oddychaniem, powikłania czy komplikacje – np. zapalenie płuc. A dodatkowo samopoczucie małego pacjenta znacznie by się pogorszyło.
Jeżeli w dniu kwalifikacji u dziecka utrzymuje się lekki katarek, ale poza tym czuje się dobrze, zgłoście się planowo i porozmawiaj z lekarzem. Jeśli na dzień lub kilka przed planowaną operacją maluch ma objawy infekcji, widzisz, że jest chory, skonsultuj się z lekarzem – i przełóż termin zabiegu. Przed zabiegiem dziecko nie może zażywać także niesteroidowych leków przeciwzapalnych, np. ibuprofenu, ponieważ obniżają one krzepliwość krwi. Jeśli takowe ostatnio podawałaś, zgłoś to lekarzowi.
Jak wygląda usuwanie migdałków u dziecka?
Zabiegi usuwania migdałków u maluchów najczęściej przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym, więc są całkiem bezbolesne. Wycina się je specjalnymi przyrządami (w całości/częściowo), a naczynia krwionośne podwiązuje. W przebiegu adenotomii (usuwany migdałek gardłowy) zazwyczaj powstaje tylko mała rana, która nie wymaga interwencji chirurgicznej. A po zabiegu może przez kilka dni utrzymywać się nienasilony ból gardła i wówczas należy podawać dziecku leki przeciwbólowe.
Operacja trwa zwykle około godziny. Mały pacjent zostaje w szpitalu jeszcze przez dobę – i jeśli nie pojawiają się żadne komplikacje, zostaje wypisany do domu. Po około 8 godzinach od zakończenia zabiegu może już pić wodę. W pierwszej dobie nie wolno jednak przyjmować żadnych posiłków (podaje się kroplówki). Przez kolejne dni należy unikać pokarmów stałych (wyłącznie zmiksowane i płynne), dieta powinna być lekkostrawna. Dziecko musi także ograniczyć swoją aktywność, należy wystrzegać się intensywnego wysiłku fizycznego. Powrót do całkowitej formy trwa zwykle łącznie zaledwie 2-3 tygodnie.
Zapraszamy Cię do lektury innych poradników na naszym blogu dotyczących zdrowia i rozwoju dziecka. A jeśli kompletujesz domową apteczkę, wpadnij do naszego sklepu Helpmedi – znajdziesz tu profesjonalny sprzęt medyczny np. nebulizator siateczkowy dla niemowląt i dzieci* czy ultracichy elektryczny aspirator kataru**.
FAQ:
- Czy powiększone migdałki u dziecka zawsze się usuwa?
Nie zawsze – wskazania do zabiegu indywidualnie ocenia lekarz. Gdy jednocześnie z przerostem migdałków występują np. nawracające ropnie (migdałków), infekcje dróg oddechowych, zapalenia ucha czy zatok bądź też dziecko ma problem z oddychaniem, połykaniem lub mówieniem, specjalista zwykle zaleca ich usunięcie.
- Czy przeziębienie jest przeciwwskazaniem do wycięcia migdałków?
Tak, u dzieci zabieg zwykle wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, którego nie zaleca się stosować nawet przy lekkiej infekcji. Do zabiegu zawsze kwalifikuje lekarz, a więc wszelkie niepokojące symptomy należy mu zgłosić, aby podjął najlepszą decyzję.
* Producent/dystrybutor: Actia sp. z o.o.
Produkt: NebuCare MAX Zestaw do nebulizacji niemowląt i dzieci
Zastosowanie: Nebulizacja solą fizjologiczną i podawanie leków
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
** Producent/dystrybutor: Actia sp. z o.o.
Produkt: Aspirator elektryczny Electrino
Zastosowanie: Odciąganie kataru u niemowląt i dzieci
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
