Jak zweryfikować, czy dziecko jest odwodnione?
Odwodnienie u dzieci wynika najczęściej z zakażeń układu pokarmowego. Maluch wówczas może mieć biegunkę bądź wymiotować, przez co wydala więcej płynów, niż przyjmuje. Stan ten może zagrażać jego zdrowiu, dlatego też warto wiedzieć nieco więcej o tej przypadłości. Jak sprawdzić, czy dziecko jest odwodnione? Tego, jak i innych informacji, dowiesz się z tego artykułu.
Dlaczego warto wiedzieć, jak rozpoznać odwodnienie u dziecka?
Umiejętność rozpoznawania odwodnienia jest istotna, ponieważ jego skutki mogą zagrażać zdrowiu, a nawet życiu dziecka. Do jakich powikłań może zatem dojść w wyniku odwodnienia?
- Zaburzenia elektrolitowe – odwodnienie zwykle prowadzi do nieprawidłowego bilansu elektrolitów w organizmie, takich jak sód i potas, które są kluczowe dla wielu funkcji życiowych. Zaburzenia te mogą wpływać na pracę serca, funkcjonowanie mięśni oraz równowagę kwasowo-zasadową organizmu.
- Problemy z nerkami – niedostateczne nawodnienie może wpływać na pracę nerek, prowadząc do ich obciążenia i w skrajnych sytuacjach nawet do niewydolności.
- Obniżenie ciśnienia krwi – problem ten niekiedy powoduje spadek objętości krwi, skutkując obniżeniem jej ciśnienia. To z kolei może przyczyniać się do zawrotów głowy, osłabienia i czasem też omdleń.
- Zaburzenia świadomości – ciężkie odwodnienie jest przyczyną stanów splątania, letargu, a nawet utraty przytomności.
- Hipowolemia – stan, w którym ilość krążącej krwi jest znacznie zmniejszona.
- Wpływ na rozwój mózgu – u małych dzieci, zwłaszcza w przypadku niemowląt, deficyt wody w organizmie może mieć długoterminowe skutki na kształtowanie się mózgu.
- Zmniejszona odporność – brak właściwego nawodnienia osłabia system odpornościowy, co czyni dziecko bardziej podatnym na infekcje i choroby. A warto zaznaczyć, że u maluchów układ immunologiczny nie jest jeszcze na tyle rozwinięty, żeby sobie dobrze radzić z patogenami.
Przyczyny odwodnienia u małych dzieci
Odwodnienie organizmu jest stanem, który może wynikać z wielu różnych przyczyn, często związanych z codziennymi czynnikami oraz stanem zdrowia.
- Zwiększona utrata płynów podczas choroby – schorzenia, które powodują biegunkę i wymioty, znacznie zwiększają potrzebę płynów.
- Gorączka – wysoka temperatura ciała przyspiesza proces odparowywania wody z organizmu.
- Choroby przewlekłe – pewne schorzenia przewlekłe, takie jak cukrzyca, mogą zwiększać ryzyko odwodnienia u dzieci.
- Niewystarczająca ilość płynów – maluchy zazwyczaj nie są w stanie odpowiednio zasygnalizować swojego pragnienia lub mogą być zbyt zajęte zabawą, aby pamiętać o regularnym piciu wody.
- Nadmierne pocenie się – w gorącym klimacie lub podczas intensywnej aktywności fizycznej, pociechy mogą tracić więcej płynów przez pot.
Objawy odwodnienia u dzieci
Problem ten, choć przeważnie subtelny w swoich początkowych objawach, może szybko stać się stanem wymagającym pilnej interwencji medycznej. Jak poznać, że dziecko jest odwodnione? Otóż należy obserwować, czy nie występują u niego takie objawy jak, m.in.:
- zmniejszona aktywność lub senność,
- suchość w ustach i na języku,
- brak łez podczas płaczu,
- ubytek masy ciała,
- zmniejszona częstotliwość oddawania moczu,
- wklęsłe oczy,
- szybkie bicie serca i oddychanie,
- zmniejszenie elastyczności skóry,
- irytacja lub drażliwość.
Warto pamiętać, że odwodnienie u małych dzieci może postępować szybko i wymaga szybkiej reakcji. W wypadku zauważenia któregokolwiek z tych objawów należy niezwłocznie zasięgnąć porady lekarskiej.
Test na odwodnienie u dziecka
Jak ocenić stopień odwodnienia dziecka? Otóż oprócz obserwowania wyżej już wspomnianych symptomów, należy wykonać test nawrotu kapilarnego. Test ten polega na lekkim naciśnięciu na skórę w celu spowodowania jej zbielenia (np. na paznokciu) i następnie zwolnieniu. Zdrowa skóra powinna szybko odzyskać normalny kolor, zazwyczaj w ciągu 2 sekund. Opóźnienie w powrocie do normalnego koloru może wskazywać na odwodnienie i złe krążenie.
Odwodnione dziecko – jak należy postępować?
W sytuacji lekkiego lub umiarkowanego stopnia odwodnienia, podawanie małych, ale regularnych ilości płynów jest bardzo ważne. Skutecznym sposobem jest zastosowanie doustnych płynów nawadniających, które dostępne są w aptekach. Należy unikać podawania maluchowi napojów z dużą zawartością cukru, które mogą pogorszyć jego stan. Podczas procesu rehydratacji, stan szkraba powinien być uważnie monitorowany – rodzic powinien zwracać uwagę na takie aspekty, jak częstotliwość oddawania moczu i ogólny poziom aktywności.
W przypadku odwodnienia, które jest poważne i nie ulega poprawie lub pogarsza się, konieczna jest natychmiastowa konsultacja medyczna i zastosowanie nawadniania dożylnego. Poza tym, jeśli przypadłość ta jest powiązana z problemami żołądkowo-jelitowymi, takimi jak wymioty czy biegunka, należy uważnie dobierać pokarmy dla dziecka i unikać ciężkostrawnych posiłków.
Jak zapobiegać odwodnieniu dziecka?
Pociechy powinny pić wystarczającą ilość wody w ciągu dnia, szczególnie w gorące dni i podczas aktywności fizycznej. W przypadku choroby, gdy towarzyszą jej biegunka i wymioty, konieczne jest częstsze podawanie płynów. Zdrowa dieta, bogata w owoce i warzywa, które zawierają naturalną wodę, również przyczynia się do lepszego nawodnienia. Edukowanie dzieci o znaczeniu picia wody oraz zapewnienie łatwego dostępu do niej to skuteczne sposoby na promowanie zdrowych nawyków, które zostaną z nimi na długie lata. Pamiętanie o tych prostych zasadach może znacząco pomóc w utrzymaniu odpowiedniego nawodnienia u szkrabów, zwłaszcza w trudniejszych okresach, kiedy to zmagają się z chorobami odpowiedzialnymi na ten stan.
Jeżeli interesuje Cię podobna tematyka, to koniecznie zapoznaj się z innymi artykułami umieszczonymi na naszym blogu. Dowiesz się z nich o tym, jak dbać o zdrowie swojego malucha. A jeżeli kompletujesz dla niego apteczkę, to zapraszamy do odwiedzenia naszego sklepu!
FAQ:
- Po czym poznać, że dziecko jest odwodnione?
Oznaki odwodnienia, na które należy zwracać uwagę u swojego malucha to przede wszystkim: zmiany w zachowaniu dziecka, suchość w ustach i na języku, brak łez podczas płaczu czy zmniejszona częstotliwość oddawania moczu.
- Co jest przyczyną odwodnienia u dziecka?
Do obniżenia poziomu wody w organizmie pociechy może dojść na skutek m.in. z niedostatecznej podaży płynów, chorób przewlekłych bądź nadmiernego pocenia. Ponadto problem ten występuje często w przypadku wymiotów i biegunki, które są spowodowane przez infekcje dotykające przewód pokarmowy.
- Jak sprawdzić, czy dziecko jest odwodnione?
Skuteczną metodą jest test nawrotu kapilarnego, który polega na lekkim naciśnięciu na skórę w celu spowodowania jej zbielenia (np. na paznokciu) i następnie zwolnieniu.