Kobieta
Przyczyny zatkanego nosa bez kataru u dzieci
Zatkany nos powoduje olbrzymi dyskomfort, zwłaszcza u najmłodszych – noworodki i niemowlęta oddychają wyłącznie przez nos, więc jego niedrożność utrudnia im w zasadzie ogół codziennego funkcjonowania. Przyczyn zatkanego nosa u dzieci może być wiele. I choć najczęściej jest to katar, to nie jest on jedynym winowajcą. Sprawdź, co może oznaczać zatkany nos bez kataru u dziecka i jak poradzić sobie z tym problemem.
Zatkany nos bez kataru u dziecka? To częsty problem!
Obecne w śluzówce jam nosowych i zatok gruczoły produkują wydzielinę, która ma chronić organizm przed czynnikami zewnętrznymi. Gdy układ odpornościowy wykryje zagrożenie, rozpoczyna produkcję przeciwciał, które docierają do źródła problemu m.in. poprzez błonę śluzową nosa, wywołując jej obrzęk.
Jeśli obrzęk śluzówki jest duży, zaczyna blokować ujście wydzielinie i pojawia się uciążliwe uczucie zatkanego nosa. Tym zagrożeniem, z którym będzie próbował poradzić sobie układ odpornościowy, mogą być oczywiście wywołujące infekcje wirusy, ale też bakterie, grzyby, alergeny, zanieczyszczenia. Obrzęk śluzówki może wywołać nawet przesuszone powietrze, dym (zwłaszcza papierosowy) czy duże wahania temperatury i wcale nie musi wiązać się to z produkcją zwiększonej ilości wydzieliny.
Przyczyn tej dolegliwości jest sporo – od błahych po groźne, a to z kolei sprawia, że zatkany nos bez kataru jest naprawdę częstym problemem. Zwłaszcza u dzieci, których nosek jest jeszcze mały, dopiero się rozwija i kształtuje, a nawet najdrobniejsze zanieczyszczenia mogą go skutecznie przyblokować.
Zatkany nos bez kataru – przyczyny występowania u dzieci
Jeśli zatkany nos bez kataru u dziecka jest zjawiskiem incydentalnym, nie powinien martwić rodziców. Natomiast jeśli problem jest nasilony, dolegliwość często powraca, utrzymuje się długo, jest wyjątkowo uciążliwa lub towarzyszą jej inne niepokojące objawy, należy zdiagnozować przyczynę problemu, oczywiście podczas konsultacji lekarskiej.
Przesuszone i zanieczyszczone powietrze
Zwłaszcza w sezonie zimowym, gdy na zewnątrz dokucza smog, a w domu włączone jest ogrzewanie, problem suchego, zanieczyszczonego powietrza jest najbardziej widoczny. Wtedy uczucie zatkanego noska może pojawić się już na spacerze, a przebywanie w nagrzanym pomieszczeniu będzie ten problem tylko wzmagać.
Niska jakość powietrza, którym oddycha dziecko, staje się czynnikiem drażniącym i powoduje obrzęk błony śluzowej nosa. Wydzielina może się pojawić, ale nie musi. Dodatkowo przesuszona błona śluzowa jest bardziej podatna na rozwój wirusów i bakterii, a to zwiększa ryzyko infekcji.
Aby zapobiegać temu problemowi, należy zadbać (przede wszystkim w sezonie grzewczym) o to, by powietrze w domu było czyste i dobrze nawilżone.
Kurz, paproszki, resztki ulanej treści pokarmowej
Maleńkiemu noskowi dziecka nie trzeba wiele, by skutecznie go zablokować. Każdego dnia błona śluzowa nosa musi radzić sobie z wdychanym kurzem i paproszkami. Zaniedbany nosek z nagromadzonymi zanieczyszczeniami to prosta droga do sapki, a ta może poważnie przestraszyć rodziców. Dziecko podczas sapki ma trudności z oddychaniem, „pochrapuje”, w nosku może pojawić się „bulgotanie”.
Nawet niewielka ilość wydzieliny w nosie może w nocy przemienić się w zaschnięte grudki. Do noska niemowlaka mogą dostać się też resztki ulanej treści pokarmowej. Te zanieczyszczenia najczęściej nie będą wywoływać kataru, ale właśnie obrzęk śluzówki, który spowoduje wrażenie zatkanego noska.
Zapalenie błony śluzowej nosa lub zatok
Obrzęk błony śluzowej odpowiedzialny za uciążliwe wrażenie zatkanego nosa bardzo często jest objawem zapalenia błony śluzowej nosa lub ostrego bądź przewlekłego zapalenia zatok. Tym schorzeniom często towarzyszą inne dolegliwości – wysoka gorączka, bóle głowy, twarzy, mięśni, ogólne osłabienie, upośledzenie węchu i smaku.
Alergie a zatkany nos u dziecka
Niedrożność nosa spowodowana alergią zwykle nie dotyczy niemowląt, a pojawia się dopiero o kilkulatków. I choć najczęściej alergia wiąże się właśnie z nadmierną produkcją wydzieliny – wodnistym, „lejącym się” katarem – nie zawsze musi tak być. Uczucie zatkanego nosa (bez kataru) może pojawić się już w kilka chwil po kontakcie z alergenem (po spożyciu posiłku czy ekspozycji na alergeny wziewne – pyłki, sierść, roztocza).
Deformacje, urazy, wady wrodzone nosa
Uciążliwa i przewlekła dolegliwość typu zatkany nos bez kataru może świadczyć o jakiejś wrodzonej deformacji lub wadzie – najczęściej problemem jest skrzywiona przegroda nosowa, zwężenie nozdrzy tylnych, niedoczynność tarczycy, wady twarzy i czaszki (np. rozszczep wargi). Tego rodzaju wrodzone wady są najczęściej wykrywane tuż po porodzie, ale nie zawsze musi tak być. Jeśli inne przyczyny zostały wyeliminowane, należy jak najszybciej zdiagnozować problem.
Powodujące trudności z oddychaniem deformacje czy wady mogą być też nabyte. Za zatkany nosek odpowiadają również np. obecne w nosie polipy (zmiana struktury błony śluzowej, obrzęk), powiększony migdałek gardłowy, który powoduje niedrożność nozdrzy tylnych, urazy mechaniczne czy ciało obce tkwiące w jamie nosowej.
Zatkany nos bez kataru u dziecka a konsultacja lekarska
Każdy niepokojący problem ze zdrowiem u noworodków i niemowląt należy skonsultować z pediatrą. Oczywiście jeśli pada podejrzenie, że winnymi uczucia zatkania są zanieczyszczenia w nosku, należy jak najszybciej go oczyścić. W kontekście pielęgnacji nosa dziecka codzienne oczyszczanie jest kluczowe. Jeśli jednak pomimo regularnej higienizacji maluch nadal ma częsty i duży problem z niedrożnością nosa, należy udać się do lekarza. Pediatra po oględzinach, przeprowadzeniu wywiadu i szeregu badań, będzie mógł postawić diagnozę i ustalić leczenie.
Na konsultację lekarską należy zgłosić się także wtedy, gdy oprócz zatkanego noska, pojawiają się inne dolegliwości, np. gorączka, problemy z jedzeniem i spaniem, drażliwość. Nieleczona infekcja może powodować groźne powikłania i nie należy jej lekceważyć. To samo dotyczy sytuacji, w której do nosa dostanie się ciało obce bądź dziecko dozna jakiegoś urazu – trzeba koniecznie szybko sprawdzić, jak poważny jest problem i czy wymaga natychmiastowej interwencji.
Rozwiązania na zatkany nos bez kataru u dzieci i niemowląt
Problem zatkanego nosa bez kataru często rozwiązuje już sama regularna, prawidłowa jego pielęgnacja. Oczywiście jeśli taka dolegliwość nie ma podłoża chorobowego czy urazowego. U niemowląt codzienne oczyszczanie noska jest wręcz obowiązkowe – w ten sposób na bieżąco usuwa się zanieczyszczenia, grudki czy resztki pokarmu i zapobiega sapce niemowlęcej.
Codzienne oczyszczanie noska niemowlaka
Dopiero około drugiego roku życia można zacząć uczyć dziecko samodzielnego wydmuchiwania nosa. Wcześniej rodzice powinni korzystać z pomocy aspiratora. Do codziennej pielęgnacji świetnie sprawdzi się aspirator elektryczny lub aspirator ustny (do „zasysania” nieczystości przez rodzica; ze zbiorniczkiem na wydzielinę i higienicznymi filtrami).
Zabieg aspiracji warto wspomóc solą fizjologiczną lub wodą morską. Kilka kropli wybranego specyfiku rozrzedzi, uwodni zanieczyszczenia, dzięki czemu łatwiej będzie je odciągnąć.
Regularne nebulizacje górnych i dolnych dróg oddechowych
Równie ważna jest profilaktyka! W tym celu warto zaopatrzyć się w dobry nebulizator siateczkowy z maseczką dla dzieci. Z jego pomocą można w warunkach domowych zorganizować zabieg nebulizacji. Urządzenie zamienia sól fizjologiczną w przyjemną mgiełkę, która dogłębnie oczyszcza całość górnych i dolnych dróg oddechowych (w tym oczywiście nos).
FAQ:
Tak, niedrożny nosek może mieć różne przyczyny – od błahych (suche powietrze) po groźne (urazy, wady, zniekształcenia). Poza tym z racji tego, że nos dziecka jest mały, lądujące w nim zanieczyszczenia mogą go często i skutecznie blokować.
Przyczyny zatkanego nosa bez kataru to głównie: obrzęk śluzówki spowodowany przez infekcję, zapalenie zatok, alergeny, przesuszone i zanieczyszczone powietrze oraz deformacje i wady wrodzone nosa bądź urazy mechaniczne. U niemowląt niedrożność nosa często pojawia się na skutek zbierania się w nim zanieczyszczeń, zaschniętych grudek czy resztek ulanej treści pokarmowej.
Jeśli rodzice nie są w stanie ustalić przyczyny zatkanego nosa lub pojawiają się inne dolegliwości (gorączka, trudności z oddychaniem, sinienie), należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Na co dzień lepiej zapobiegać niż leczyć – z problemem skutecznie rozprawi się regularne oczyszczenie nosa aspiratorem i profilaktyczne nebulizacje.
