Dziecko
Stawianie baniek u dzieci – czy warto?
Stawianie baniek to wykorzystywana już od starożytności – aczkolwiek w ostatnich latach coraz mniej popularna – metoda lecznicza. W dawnych czasach mówiło się, że bańki wyciągają z ciała chorobę. A co na to nauka? Czy stawianie baniek dzieciom ma współcześnie medyczne uzasadnienie? Jak stawiać bańki dzieciom? Zapraszamy do lektury naszego poradnika!
Stawianie baniek dzieciom – na czym polega ta metoda?
Przyjmuje się, że tzw. bańki w celach leczniczych stosowano już około 3000 r. p.n.e., a największą popularnością cieszą się w Chinach. W Polsce zabieg stawiania baniek zaliczamy do praktyk medycyny niekonwencjonalnej i wykorzystuje się go głównie w przebiegu chorób układu oddechowego, np. infekcji górnych dróg oddechowych, zapalenia płuc czy astmy oskrzelowej. Jak działają bańki?
Po przyłożeniu do ciała bańka wytwarza podciśnienie, które zasysa skórę, co prowadzi do pęknięcia podskórnych naczyń krwionośnych i wynaczynienia krwi. Uważa się, że taką krew znajdującą się poza naczyniami organizm traktuje jako ciało obce, a w odpowiedzi na nie wytwarza dużą liczbę ciał odpornościowych – w ten sposób „zagrzewamy” układ immunologiczny do walki z infekcją.
Czy warto zdecydować się na stawianie baniek dziecku?
Skuteczność baniek nie została do tej pory rzetelnie oceniona w badaniach naukowych: nie mamy zatem medycznych dowodów na rzeczywisty leczniczy efektterapii. W praktyce zaś nie brakuje zwolenników tej metody wśród specjalistów medycyny zarówno alternatywnej, naturalnej, jak i konwencjonalnej. Bańki lekarskie kupimy w każdej aptece, ale ich stosowanie należy zawsze skonsultować z pediatrą. Lekarz doradzi wybór rodzaju baniek czy poinstruuje, gdzie stawiać bańki dziecku, jak długo je trzymać, ile ich wykorzystać i jak często przeprowadzać zabieg.
Wykorzystywanie tej metody bez wiedzy i zaleceń lekarza nie jest bezpieczne, gdyż do stawiania baniek istnieje też wiele przeciwwskazań, m.in. wysoka gorączka, anemia, duszności, zapalenia stawów czy zmiany skórne.
Na pytanie, czy warto stawiać bańki dziecku, nie można odpowiedzieć jednoznacznie – skuteczność baniek nie została potwierdzona naukowo, a specjaliści nie są zgodni. Jedni uważają je za skuteczny zabieg, a inni najwyżej za nieszkodliwe placebo. Należy też pamiętać, że stawianie baniek bywa bardzo stresujące dla dziecka, czego efekty mogą przyćmić ewentualne pozytywne skutki.
Bańki szklane, ogniowe, bezogniowe, gumowe – które wybrać?
Obecnie w sprzedaży dostaniemy trzy rodzaje baniek, lecz ze względu na potencjalne ryzyko poparzenia specjaliści rekomendują wybór tych bezogniowych.
- Bańki szklane ogniowe – są to tradycyjne bańki „gorące”, które wymagają użycia ognia. Zazwyczaj podpala się (nawinięty na patyczek) wacik nasączony denaturatem, a następnie ogrzewa nim wnętrze bańki. Kolejno wystarczy już przystawić bańki do ciała i przytrzymać aż do zassania skóry. Ich skuteczność uważa się za większą, ale są niebezpieczne (ryzyko poparzenia skóry).
- Szklane bańki bezogniowe – to bańki próżniowe. Zwykle mają specjalny zawór, a wytworzenie podciśnienia polega na odessaniu powietrza za pomocą specjalnej pompki. Poziom podciśnienia można często precyzyjnie regulować, co jest dodatkowym elementem zabezpieczenia w przypadku dzieci. Nierzadko tego typu bańki podgrzewa się do około 40°, ale już np. suszarką do włosów.
- Bańki gumowe – to tzw. bańki chińskie, czyli odmiana baniek próżniowych. Bańki produkuje się z gumy. Nie wyposaża się ich już w zawór – podciśnienie wytwarza się poprzez naciśnięcie bańki (wyssanie następuje samoczynnie).
W zależności od rodzaju bańki kosztują od kilku do kilkunastu złotych za sztukę.
Jak stawiać bańki dziecku? Kto może to robić?
W przypadku baniek bezogniowych zabieg możemy wykonać samodzielnie, w domu, natomiast po konsultacji z lekarzem. Pediatra potwierdzi zasadność zastosowania tej metody (lub nie – ze względu na przeciwwskazania), zaleci właściwą liczbę baniek i zabiegów i wskaże dokładnie te miejsca, w których należy je stawiać.
Zazwyczaj nie zaleca się stawiania baniek dzieciom poniżej 1. roku życia. Do produktu dołączona jest instrukcja (zasady stawiania baniek), do której należy się zastosować. W zależności od wieku czy przebiegu choroby jednorazowo stawiamy na plecach od 4 do 30 sztuk. A kiedy postawić bańki? Najlepiej wieczorem, przed snem.
Skórę pleców trzeba przemyć wodą i natłuścić. Po zanurzeniu ich w ciepłej wodzie stawiamy bańki między kręgosłupem a łopatkami (zwykle tworzymy z nich łuki rozchodzące się na zewnątrz). To, gdzie stawiać bańki dziecku – w których punktach na plecach – zależy od wieku czy przypadłości i wymaga zaleceń lekarskich (mapa stawiania baniek u dzieci czasem jest również dołączona do zestawu). Kolejno siłę przyssania regulujemy za pomocą pompki. Postawione bańki nie mogą boleć! Gdy dziecko zgłosi odczuwanie bólu, oznacza to za mocne przyssanie – bańkę trzeba ściągnąć. Ile trzymać bańki? Według zaleceń lekarza, zwykle 5 minut.
Po postawieniu baniek najlepiej położyć dziecko do spania.
Jak inaczej pomóc dziecku podczas infekcji?
Po zabiegu stawiania baniek dziecko zwykle nie czuje się najlepiej – objawy mogą też nawet na jakiś czas się nasilić, a na skórze pozostają siniaki. Bardzo często stawianie baniek jest dla malucha dużym stresem, dlatego nie zawsze jest to najlepsza metoda leczenia infekcji. Jak inaczej pomóc dziecku?
Lekarze zalecają m.in. nebulizację solą fizjologiczną. Zabieg oczyszcza drogi oddechowe, łagodzi kaszel i katar. Wystarczy zaopatrzyć się w dobry nebulizator siateczkowy dla dzieci – z małą maseczką. Inhalacja trwa krótko i jest bezbolesna. Za pomocą nebulizacji przyjmuje się też lekarstwa (zalecone przez pediatrę), które dzięki wziewnej metodzie podawania działają szybciej i skuteczniej niż terapia doustna.
Niedocenianym etapem procesu zwalczania infekcji jest także pozbywanie się kataru. Maluchy do około 2. życia wspiera w tym zakresie profesjonalny sprzęt medyczny – ustny i elektryczny aspirator kataru. Drożny nos to lepsze samopoczucie, lecz często już samo tylko usuwanie kataru przyczynia się do skrócenia czasu trwania infekcji. „Opróżniony” nos warto też nawilżyć odrobiną soli fizjologicznej.
Oba te zabiegi oczyszczają i nawilżają drogi oddechowe, w tym ich błony śluzowe, które dzięki temu lepiej radzą sobie ze zwalczaniem drobnoustrojów.
Myślisz o bańkach dla dziecka albo zastanawiasz się nad innymi metodami wsparcia leczenia infekcji? W Helpmedi z przyjemnością podpowiemy czy doradzimy: zadzwoń lub napisz i odwiedź nasz internetowy sklep z produktami medycznymi.
FAQ:
Bańki stawiamy najczęściej na plecach, ale dokładniej miejsca na poszczególne bańki (i ich liczbę) powinien wskazać lekarz. W pewnych wypadkach (np. wysoka gorączka) w ogóle nie wolno stawiać baniek. Zwykle wykorzystuje się od 4 do 30 sztuk.
Czas trzymania baniek u dziecka należy skonsultować z pediatrą – zwykle zaleca się ściągnąć je po około 5 minutach. Jeśli dziecko odczuwa ból, należy natychmiast bańki usunąć. Zasinienie czy zaczerwienienie skóry po ściągnięciu baniek jest naturalne.
Zwykle dobę po stawianiu baniek dziecko czuje się nie najlepiej – objawy infekcji mogą się nawet nasilić. Wiele zależy jednak od organizmu.
