Dziecko
Zielony i żółty katar u dziecka – co oznacza kolor wydzieliny z noska u dziecka?
Katar to częsta dziecięca dolegliwość, zwłaszcza w okresie noworodkowym i niemowlęcym. Skutecznie odbiera maluchom spokojny sen, apetyt i dobry humor, a rodzicom przysparza trosk i krzyżuje plany. Katar katarowi nierówny – może być gęsty i zalegający głęboko w nosku lub rzadki i wodnisty. Może mieć też różny kolor – u małych dzieci często spotyka się katar żółty bądź zielony. Czy barwa wydzieliny z nosa u dziecka ma jakieś znaczenie? Czy katar zawsze jest objawem infekcji? Kiedy stanowi powód do niepokoju i wymaga wizyty u pediatry? Jak sobie z nim poradzić i jak na co dzień pielęgnować błonę śluzową nosa dziecka, by lepiej radziła sobie z bakteriami i wirusami? Wyjaśniamy!
Kolor wydzieliny z nosa u dziecka
Katar, czyli nieżyt nosa to najczęściej łagodny objaw infekcji czy przeziębienia. Towarzyszy zwyczajnej grypie, ale też zapaleniu zatok przynosowych czy podrażnieniu tkanek nosowych przez różnego rodzaju alergeny. U niemowlaków bardzo często katar pojawia się przy ząbkowaniu, choć nie ma to naukowego, medycznego uzasadnienia. Tłumaczy się to ogólną obniżoną odpornością organizmu dziecka w tym trudnym czasie oraz wzmożonym kontaktem z drobnoustrojami (dziecko często wkłada do buzi rączki lub różne przedmioty).
Z medycznego punktu widzenia katar jest dobry – to reakcja obronna organizmu. Za pomocą wydostającej się z nosa wydzieliny organizm wydala bakterie, wirusy i zanieczyszczenia. Katar może mieć różną formę i zmieniać ją w zależności od etapu infekcji. Zazwyczaj początkowo jest przezroczysty i wodnisty, by po kilku dniach zmienić się w bardzo gęstą i trudną do usunięcia wydzielinę, czasem o żółtym lub zielonym zabarwieniu.
Żółty i zielony katar u dziecka
Zielony bądź żółty katar u dziecka najczęściej świadczy o infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Barwa wydzieliny z nosa u dziecka jest zazwyczaj widoczna właśnie dopiero wtedy, gdy katar gęstnieje. Gdy organizm dziecka zaczyna reagować na infekcję, uwalnia komórki odpornościowe, które zawierają enzym o żółtym bądź zielonym zabarwieniu. Różny kolor kataru u dziecka nie powinien być powodem do niepokoju – to całkowicie naturalne.
Katar infekcyjny da się rozpoznać nie tylko po kolorze – wydzielina może także mieć „ropny” wygląd (jest gęsta, ciągnąca się) i nieprzyjemny zapach. Takiemu rodzajowi kataru najczęściej towarzyszą również inne dolegliwości – gorączka, kaszel, ból gardła, ogólne złe samopoczucie, brak apetytu, niespokojny sen, ból głowy. Oczywiście niemowlę nie poinformuje rodziców, co mu dolega, dlatego zawsze podczas kataru trzeba bacznie obserwować dziecko i regularnie mierzyć temperaturę, najlepiej za pomocą bezdotykowego termometru na podczerwień, by dodatkowo nie stresować dziecka.
Wodnisty i bezbarwny katar u dziecka
Drugim najczęściej spotykanym rodzajem kataru u dziecka jest wydzielina wodnista i przezroczysta, najczęściej wydostająca się z noska malucha mimowolnie w dużych ilościach. Jeśli towarzyszy jej częste kichanie oraz inne niepokojące objawy, będzie najprawdopodobniej objawem rozpoczynającej się infekcji i wkrótce zmieni swoją konsystencję i kolor, a rodzice zauważą żółty bądź zielony katar u dziecka. Druga możliwość to alergiczny nieżyt nosa, czyli katar sienny, który występuje okresowo u pacjentów z alergiami i jest reakcją na obecność w powietrzu alergenów wziewnych (najczęściej pyłków roślin). Problem ten najczęściej dotyczy jednak starszych dzieci w wieku szkolnym i młodzieży. Noworodki i niemowlaki cierpią zazwyczaj na alergie pokarmowe, a te będą objawiać się inaczej, na przykład poprzez wysypkę skórną. Oczywiście katar sienny u niemowląt jest możliwy, dlatego swoje podejrzenia zawsze należy skonsultować z lekarzem.
Kiedy z katarem u dziecka należy zgłosić się do pediatry?
Dorośli często bagatelizują katar – to co prawda przykra dolegliwość, jednak z paczką chusteczek w kieszeni można nadal normalnie funkcjonować. U dzieci, zwłaszcza tych najmłodszych – do drugiego roku życia – katar jest ogromnym problemem. Przez pierwszy rok maluchy nie potrafią jeszcze oddychać ustami, więc zatkany nos może powodować trudności z oddychaniem. Katar u niemowlaka sprawia, że jest on rozdrażniony, płacze, nie chce jeść i ma problem z zaśnięciem. Dlatego o tym, jak radzić sobie z niemowlęcym katarem, przyszli rodzice dowiadują się najczęściej już w szkole rodzenia lub podczas wizyt patronażowych położnej.
Pierwszy katar u noworodka czy niemowlaka zawsze dobrze jest skonsultować ze specjalistą – z lekarzem lub z położną. Do pediatry trzeba koniecznie udać się wtedy, gdy katarowi towarzyszą inne niepokojące objawy, zwłaszcza wysoka gorączka. Tu należy pamiętać, że małe dzieci naturalnie mają nieco wyższą temperaturę ciała niż dorośli – jednak gdy wartość na termometrze przekracza 38,5°C, należy podać dziecku środek przeciwgorączkowy i umówić się na pilną wizytę w przychodni.
Jak poradzić sobie z katarem u dziecka?
Katar u dziecka – niezależnie od przyczyny oraz gęstości i koloru samej wydzieliny – trzeba jak najszybciej odciągnąć. Po pierwsze dlatego, że przyniesie to ulgę dziecku. Po drugie nieusunięty katar może prowadzić do groźnych powikłań, na przykład zapalenia płuc czy oskrzeli. Dopiero po skończeniu drugiego roku życia dziecko będzie mogło powoli i stopniowo uczyć się samodzielnego wydmuchiwania nosa. Wcześniej to rodzice muszą wyręczyć dziecko w tej bardzo potrzebnej „operacji”.
Odciąganie kataru za pomocą aspiratora elektrycznego lub ustnego
Jeszcze kilkanaście lat temu przyrządem służącym do odciągania kataru była gumowa gruszka. Dziś wiele rodziców nie wyobraża sobie życia bez aspiratora. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów tego urządzenia.
W przypadku lekkiego, wodnistego kataru dobrze sprawdzi się aspirator ustny. Urządzenie zbudowane jest z ustnika, który rodzic zaciska w zębach, długiego przewodu ze zbiorniczkiem na wydzielinę i końcówki, którą przykłada się do noska dziecka. Angażując swoje płuca, rodzic odsysa katar dziecku. Aspirator ustny powinien być wyposażony w jednorazowe filterki, dzięki którym zabieg będzie higieniczny.
Gdy rodzic zaobserwuje zielony lub żółty katar u dziecka, który jest gęstszy, lepszym rozwiązaniem okaże się aspirator elektryczny, najlepiej z regulowaną mocą. Wcześniej można wpuścić do noska dziecka kilka kropel soli fizjologicznej lub wody morskiej, która rozrzedzi wydzielinę i usprawni jej odciąganie. Innym rozwiązaniem będzie aspirator podłączany do domowego odkurzacza, który świetnie radzi sobie nawet z ogromnymi ilościami głęboko zalegającego kataru.
Codzienna pielęgnacja noska dziecka
Aby zrozumieć, jak ważna jest codzienna pielęgnacja noska małego dziecka, trzeba wiedzieć, jak istotną rolę odgrywa ten organ. Nos oczyszcza i filtruje wdychane powietrze. W jego wnętrzu znajduje się błona śluzowa, która jest pewnego rodzaju barierą przed wywołującymi infekcje wirusami i bakteriami. Dla tych drobnoustrojów najlepszym środowiskiem do namnażania jest zanieczyszczona i przesuszona błona śluzowa, dlatego dobrze jest codziennie ją oczyszczać i nawilżać.
W codziennej pielęgnacji nosa niemowlaka doskonale sprawdzą się aspiratory elektryczne i ustne. Warto korzystać z nich kilkukrotnie w ciągu dnia, jeśli zachodzi taka potrzeba. Podczas zabawy w domu, snu, czy na spacerze w nosie dziecka będzie gromadzić się kurz i zanieczyszczenia, które nieusunięte będę powodować dyskomfort, a mogą nawet wywołać sapkę niemowlęcą.
