DzieckoChrapanie u dziecka – przyczyny i leczenie
Wbrew pozorom chrapanie u dziecka to dosyć częsta dolegliwość. Może pojawiać się okresowo lub utrzymywać dłużej, mieć przyczynę błahą lub poważniejszą – wówczas wymaga konsultacji ze specjalistą i wdrożenia leczenia. Dlaczego dziecko chrapie w nocy, kiedy należy się niepokoić i co z tym zrobić? O tym w naszym poradniku.
Chrapanie u dziecka – jakie są najczęstsze przyczyny?
Chrapanie to odgłos, jaki powstaje w wyniku wibracji tkanek miękkich górnych dróg oddechowych podczas snu. Z reguły oznacza, że coś utrudnia przepływ powietrza, że drogi oddechowe są zwężone lub częściowo zablokowane.
Najczęstsze przyczyny chrapania dziecka to:
- Przerost migdałka gardłowego (tzw. trzeciego migdałka) lub migdałków podniebiennych. Może utrudniać nie tylko oddychanie, lecz także połykanie. Sprzyja ponadto częstym infekcjom, podczas których chrapanie zwykle jeszcze się nasila.
- Infekcje dróg oddechowych – a konkretniej zalegająca wydzielina oraz obrzęk błony śluzowej nosa i gardła. Chrapanie podczas przeziębienia jest powszechne u zarówno dzieci, jak i dorosłych. Jeśli dziecko chrapie tylko w trakcie choroby, nie ma powodów do niepokoju, ale warto mu ulżyć i złagodzić objawy.
- Alergia. Podobnie jak wyżej – stan zapalny i obrzęk śluzówki może prowadzić do niedrożności nosa, a to utrudnia oddychanie. O alergii może świadczyć przewlekły katar, suchy kaszel, swędzenie w gardle czy zapalenie spojówek – dziecko wymaga wówczas diagnozy i leczenia.
- Skrzywiona przegroda nosowa. Do skrzywienia przegrody może dojść jeszcze w okresie płodowym lub okołoporodowym bądź później: w wyniku np. urazu. O problemie zwykle świadczy utrudnione oddychanie przez nos, które w nocy objawia się chrapaniem – dziecko chrapie stale lub często.
- Wiotkość krtani. Zwykle wynika z wady wrodzonej; takie zaburzenia jednak ustępują najczęściej do 2. roku życia. Mogą być przyczyną chrapania, a także stridoru – świstu krtaniowego słyszanego podczas wdechu. Wiotkość krtani często wiąże się również z refluksem żołądkowo-przełykowym.
- Otyłość. Problemem jest zwłaszcza nadmiar tkanki tłuszczowej odkładający się na szyi – uciska gardło i ogranicza jego światło, co utrudnia oddychanie.
- Obturacyjny bezdech senny. Chrapanie towarzyszy również bezdechom sennym, które – jeśli są długie i występują często – stanowią zespół chorobowy. U dzieci obturacyjny bezdech senny jest znacznie rzadszy niż u dorosłych, ale możliwy i może mieć poważne konsekwencje. Jeśli maluch często chrapie, do tego wybudza się i nadmiernie poci w nocy, a w ciągu dnia jest senny, rozdrażniony – poobserwuj go podczas snu i zgłoś się do pediatry. O problemie może też świadczyć oddychanie przez usta i mowa nosowa.
Kiedy chrapanie niemowlaka lub starszaka jest powodem do niepokoju?
Chrapanie dziecka nie jest powodem do niepokoju, jeśli zdarza się sporadycznie lub wyłącznie podczas infekcji. Gdy jednak maluch chrapie stale lub często, coś się dzieje – trzeba poszukać przyczyny. Chrapania u dzieci nie należy bagatelizować, bo może ono prowadzić do obturacyjnego bezdechu sennego. Większość powyższych przyczyn chrapania (przerost migdałków, skrzywienie przegrody czy upośledzenie drożności nosa w wyniku przewlekłych infekcji, alergii) zwiększa ryzyko rozwinięcia się tej choroby.
Długie i częste epizody bezdechów sennych powodują niedotlenienie organizmu i zaburzają sen. Wówczas dziecko cierpi zwykle na poranne bóle głowy, ma problemy z obudzeniem się, jest ciągle niewyspane, zmęczone i rozdrażnione. Pojawiają się problemy z koncentracją i pamięcią – nauką i codziennym funkcjonowaniem, a nierzadko również zaburzenia emocjonalne. Obturacyjny bezdech senny prowadzi do innych chorób groźnych dla zdrowia dziecka, zwłaszcza kardiologicznych.
Jak wygląda leczenie chrapania u dziecka?
Przewlekłe chrapanie jest objawem jakiegoś problemu zdrowotnego – należy więc zdiagnozować przyczynę: schorzenie i wdrożyć jego leczenie (jeśli tego wymaga). W pierwszym kroku warto skonsultować się z pediatrą, który pokieruje do właściwego specjalisty: zwykle laryngologa lub alergologa. Zależnie od podłoża problemu lekarz może zalecić leczenie farmakologiczne (alergia, przewlekłe zapalenie zatok i błony śluzowej nosa) lub chirurgiczne (skrzywiona przegroda, przerost migdałka, wiotkość krtani; choć ta ostatnia przeważnie nie wymaga leczenia, a jedynie obserwacji).
Czasem wystarcza lub pomaga także odpowiedni styl życia – zadbanie o prawidłową masę ciała dziecka i codzienną aktywność fizyczną, o regularny rytm snu i czuwania. U niektórych poprawę przynosi spanie na boku. Można wówczas wszyć do piżamy (z tyłu) piłeczkę tenisową – lekki dyskomfort zniweczy próbę obrócenia się na plecy, ale nie wybudzi dziecka.
Co na chrapanie u dziecka podczas infekcji?
Jeśli dziecko chrapie tylko podczas infekcji dróg oddechowych, większych powodów do niepokoju nie ma, ale warto mu ulżyć. U niemowląt może się świetnie sprawdzić aspirator elektryczny*, ustny lub podłączany do odkurzacza: odciągnięcie nadmiaru wydzieliny. Drugim pomocnikiem rodziców jest nebulizator siateczkowy** – rodzaj inhalatora. Lekarze często zalecają nebulizację jako metodę podawania leków na kaszel, ale można też inhalować dziecko samą solą fizjologiczną: kilka minut oddychania mgiełką oczyszcza i nawilża drogi oddechowe. Jeszcze innym rozwiązaniem jest płukanie nosa i zatok, które również pozwala pozbyć się nadmiaru wydzieliny, złagodzić obrzęk i ułatwić oddychanie.
FAQ:
- Czy chrapanie u dzieci jest normalne?
Sporadyczne chrapanie, zwłaszcza podczas infekcji lub epizodu alergii, jest naturalne i powszechne u dzieci. Jeśli jednak dziecko chrapie ciągle lub często, może to być objawem choroby lub problemu zdrowotnego.
- Jakie są główne przyczyny chrapania u dzieci?
Do najczęstszych przyczyn chrapania u dzieci zaliczamy przerost migdałka, wiotkość krtani (zwykle do 2. roku życia), przewlekłe zapalenia błony śluzowej nosa i zatok oraz skrzywienie przegrody nosowej.
- Co robić, gdy dziecko chrapie w nocy?
Należy skonsultować się z pediatrą lub od razu umówić na wizytę u laryngologa, pozwalającą wyeliminować przerost migdałków czy skrzywienie przegrody (lub je potwierdzić) – najczęstsze przyczyny chrapania dzieci.
*Producent aspiratora: HuBdic CO., LTD 301,191-1, Anyang-dong, Manan-gu, Anyang-si, Gyeonggi-do, 14084, Korea, tel: 82-31-442-449
Podmiot odpowiedzialny: S.B. PHARMA GMBH, Bunsenstr. 14 53121 Bonn, Niemcy
Produkt: Aspirator elektryczny Electrino
Zastosowanie: Odciąganie kataru, higienizacja nosa u niemowląt i dzieci
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
**Producent nebulizatora NE-M01L: Contec Medical Systems Co.,LTD
Podmiot odpowiedzialny: Shanghai International Holding Corp. GmbH (Europe)
Produkt: NebuCare MAX Zestaw do nebulizacji niemowląt i dzieci
Zastosowanie: Nebulizacja solą fizjologiczną i podawanie leków
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
