Co oznacza biały katar u niemowlaka?
Katar jest jednym z najczęstszych objawów infekcji, a u niemowląt pojawia się wyjątkowo często. Jednocześnie katar jest reakcją obronną organizmu – zwiększona produkcja wydzieliny w połączeniu z obecnymi w niej komórkami układu odpornościowego mają za zadanie pozbyć się z organizmu chorobotwórczych drobnoustrojów. Natomiast gęstość i kolor kataru mogą powiedzieć nieco o podłożu dolegliwości. Sprawdźmy, czego wynikiem może być biały katar u niemowlaka!
Przyczyny i rodzaje kataru u dziecka
Nos noworodka i niemowlaka dopiero się rozwija, a wszystkie jego elementy są maleńkie. Wystarczy więc odrobina wydzieliny, by wywołać wrażenie zatkanego noska, skutecznie utrudnić oddychanie, jedzenie i sen. Warto też wiedzieć, że nie zawsze przyczyną problemów z zatkanym nosem u najmłodszych jest katar – to mogą być też nieusunięte zanieczyszczenia czy zaschnięte resztki ulanej treści pokarmowej. Jeśli nosek jest dobrze oczyszczony, a wydzielina pojawia się nadal, to prawdopodobnie mamy do czynienia z jedną z trzech przyczyn kataru.
Biały i gęsty katar u dziecka, czyli infekcja wirusowa
Biały katar u noworodka, niemowlaka czy starszego dziecka zwykle ma swoje źródło w infekcji wirusowej. Oczywiście w pierwszej fazie choroby (dwa, trzy dni) może być bardziej wodnisty i nie mieć żadnego zabarwienia. Później gęstnieje, staje się śluzowaty, maziowaty i zyskuje biały kolor.
W połączeniu z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi, które powodują obrzęk śluzówki, gęsty i biały katar u dziecka staje się prawdziwą udręką. Do tego zwykle dochodzą inne dolegliwości – gorączka, ból gardła, kaszel, ogólne złe samopoczucie. Dziecko staje się marudne i płaczliwe.
Katar alergiczny, czyli bezbarwny i wodnisty
I biały katar u niemowlaka, i obecność innych objawów świadczyć mogą o infekcji wirusowej. A co w sytuacji, gdy dziecko wydaje czuć się dobrze, lecz wydzielina ciągle jest obecna i nie zmienia swojego stanu, czyli nieustannie jest wodnista i bezbarwna? Wtedy najprawdopodobniej katar jest reakcją obronną na alergen, jest to katar sienny, czyli alergiczny. Mogą mu towarzyszyć: częste kichanie, łzawienie oczu, zmęczenie i drażliwość, bóle głowy i spadek koncentracji.
U dzieci przynajmniej do 1. roku życia katar alergiczny się nie pojawia. Maluchy z reguły cierpią na alergie pokarmowe, które objawiają się wysypką skórną i problemami „żołądkowymi”. Zwykle alergie wziewne pojawiają się dopiero w wieku przedszkolnym. Jeśli więc rodzice zaobserwują u niemowlaka wodnisty, bezbarwny katar, który nie gęstnieje i nie odpuszcza, powinni jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.
Katar o zabarwieniu żółtym lub zielonym
Często z początku wodnisty i bezbarwny katar podczas gęstnienia nie zabarwia się na biało, a zyskuje żółto-zielony kolor. W większości wypadków oznacza to infekcję o podłożu bakteryjnym lub wirusowym, której pokłosiem będzie infekcja bakteryjna. Nadkażony bakteryjnie katar ma charakter ropny, jest bardzo gęsty i trudny do usunięcia, skutecznie zatyka nos, powodując liczne trudności z oddychaniem.
Katar bakteryjny towarzyszy najczęściej takim chorobom jak zapalenie zatok, gardła czy ucha. Choć sam w sobie jest uciążliwy, to jako objaw choroby wymaga szybkiej konsultacji lekarskiej. Zwykle nie występuje samodzielnie, u dziecka pojawia się podwyższona temperatura, bóle głowy i mięśni, problemy z przełykaniem.
Katar a wizyta u pediatry
Nie każdy katar kwalifikuje dziecko do natychmiastowej konsultacji pediatrycznej. W części przypadków wystarczy zadbać o odpowiednie oczyszczenie noska, nie trzeba nawet powstrzymywać się od spacerów i przebywania na świeżym powietrzu.
Do lekarza trzeba się zgłosić, gdy:
- jest to pierwszy katar u noworodka,
- katar nie ustępuje, choć nie towarzyszą mu inne objawy,
- dziecko ma duże problemy z oddychaniem,
- dziecko nie chce jeść, nie może spać, jest marudne i płacze,
- pojawiają się inne objawy: gorączka, kaszel, złe samopoczucie, biegunki, wymioty, zmiany skórne.
Leczenie kataru jest obowiązkowe
Choć zwykle uważa się, że choć katar jest uciążliwy, to zupełnie niegroźny, w przypadku noworodków i niemowląt nieleczony katar może wyrządzić wiele szkód. Zalegająca i nieusuwana wydzielina zwykle prowadzi do groźnych powikłań takich jak zapalenie oskrzeli, płuc i ucha.
Ponadto często już samo usunięcie wydzieliny może polepszyć samopoczucie niemowlaka. Po pierwsze dzieci do 1. roku życia oddychają wyłącznie przez nos. Łatwo sobie wyobrazić, że gdy jest on niedrożny, maluch ma spore trudności w oddychaniu. Po drugie nauka samodzielnego wydmuchiwania nosa wymaga czasu, a zwykle rozpoczyna się ją dopiero w okolicach 3. urodzin dziecka.
Regularne odciąganie kataru u niemowlaka
Najważniejszą zasadą leczenia kataru u dziecka jest jego regularne usuwanie za pomocą aspiratora elektrycznego. Przed zabiegiem, w celu rozrzedzenia wydzieliny, warto zaaplikować do dziurek w nosie po kilka kropli soli fizjologicznej. Aspirację należy powtarzać tak często, jak to konieczne.
Ulga podczas kataru, czyli nebulizacja solami
Ulgę zatkanemu nosowi przyniesie też gruntowne oczyszczenie całości dróg oddechowych, czyli nebulizacja, którą można stosować już u niemowląt. Do zabiegu potrzebny jest nebulizator siateczkowy np. NebuCare od Helpmedi z małą dziecięcą maską. Urządzenie zamienia sól fizjologiczną w przyjemną mgiełkę, którą dziecko wdycha i która oczyszcza oraz nawilża drogi oddechowe. W soli, jeśli tak zaleci lekarz, można też rozpuścić leki, które podane drogą wziewną zadziałają szybciej i skuteczniej.
FAQ:
W codziennej pielęgnacji noska oba aspiratory dobrze zdadzą egzamin. Warto zastanowić się nad rozwiązaniem 2w1, czyli aspiratorem elektryczno-ustnym od Helpmedi. To urządzenie mobilne, które można ładować za pomocą USB, a w razie braku dostępu do prądu zamienić w aspirator ustny.
Aspiratory podłączane do odkurzacza np. marki Katarek to urządzenia o wysokiej skuteczności, które radzą sobie także z dużą ilością bardzo gęstej i zalegającej głęboko wydzieliny. To sprzęt obowiązkowy w każdym domu niemowlaka – zabieg jest bezbolesny, w pełni bezpieczny i można go stosować od pierwszych dni życia dziecka.
Tak, natomiast trzeba dysponować odpowiednio małą maseczką do nebulizatora. Marka Helpmedi stworzyła zestaw do nebulizacji dla niemowląt (i starszych dzieci oraz dorosłych) NebuCare, który składa się z nebulizatora, maseczek w dwóch rozmiarach oraz zapasu soli fizjologicznej, w której można rozpuszczać leki.