Kobieta
Nadciśnienie a menopauza
Nadciśnienie to problem już co trzeciego Polaka. Wśród młodych osób różnica pomiędzy kobietami i mężczyznami w tym zakresie jest niewielka. Po 45. roku życia te proporcje zaczynają się zmieniać i wraz z wiekiem rosną na niekorzyść kobiet. To one częściej mają problemy z nadciśnieniem. Jedną z przyczyn są zmiany zachodzące w układzie hormonalnym związane z menopauzą.
Uporczywy okres przekwitania
Menopauza to okres po ostatnim krwawieniu miesiączkowym, po którym w ciągu roku nie występuje miesiączka i nie stwierdza się żadnych patologicznych przyczyn tego stanu. Zmiany w ciele kobiety pojawiają się jednak dużo wcześniej.
Około 6 lat przed menopauzą kobieta wchodzi w okres przedmenopauzalny. Dochodzi wówczas do okresowych zaburzeń w owulacji lub jej brak. Z tego też powodu kobiety w tym czasie mają coraz więcej cykli z upośledzoną płodnością. Okres przekwitania charakteryzuje się nieregularnymi, wydłużającymi się cyklami z nietypowymi krwawieniami o charakterze skąpych miesiączek. Udrękę dla kobiet stanowią też krwawienia miesiączkowe długo utrzymujące się i bardzo obfite.
Okres przekwitania to także pojawiające się krwawienia czynnościowe o różnym nasileniu, które nie mają związku z miesiączkami. Zmiany w ciele kobiety w obu tych okresach związane są ze zmniejszeniem się stężenia hormonów jajnikowych – progesteronu oraz estrogenu. Niedoczynność jajników wpływa na cały organizm, może być przyczyną zmian metabolicznych w organizmie, schorzeń układu krążenia, w tym w szczególności miażdżycy i wylewów.
W okresie przekwitania następują także zmiany zanikowe nabłonka pochwy oraz szyjki macicy, które sprawiają, że kobieta podatna jest na stany zapalne dolnego odcinka narządu płciowego. Te zmiany zanikowe wraz z niedoborem estrogenów oddziałują w dużym stopniu na funkcjonowanie całego układu moczowo- płciowego, którego najbardziej uciążliwym objawem jest pojawiające się nietrzymanie moczu.
Okres menopauzy to także wiele objawów obiektywnych i subiektywnych typowych dla niego i zwanego klimakterium. Wówczas kobiety skarżą się na nagle uderzenia gorąca, nadmierną potliwość, bóle i zawroty głowy. W sferze psychicznej menopauza wiążę się ze stanami z tendencją do depresji, drażliwością, osłabieniem pamięci. Szacuje się, że tego typu dolegliwości klimakteryjne dotyczą 90% kobiet.
Menopauza a nadciśnienie
Nadciśnienie tętnicze, wg WHO jest najczęstszą przyczyna zgonów na świecie. Jest to choroba układu krążenia, którego specyfiką są okresowe zmiany ciśnienia tętniczego. O nadciśnieniu mówimy kiedy wartości pomiaru przekraczają 140/90mm Hg. W większości przypadków nadciśnienie pojawia się samoistnie, mają na nie także wpływ czynniki genetyczne oraz środowiskowe.
U młodych osób częstość występowania nadciśnienia jest jednakowa u kobiet i mężczyzn. Po 45. roku życia współczynnik występowania tego schorzenia znacznie się zmienia na niekorzyść kobiet. Głównym winowajcą jest właśnie menopauza. Spadek produkcji hormonów wpływa na wzrost ciśnienia tętniczego. Dzieje się tak nawet u kobiet, które przed menopauzą miały tendencje do niskiego ciśnienia. Lekceważone nadciśnienie w tym okresie może przyczynić się do rozwoju chorób sercowo –naczyniowych, w tym udaru mózgu, który może zakończyć się śmiercią. Szacuje się, że wystąpienie tego typu powikłań jest 4-krotnie wyższe u kobiet niż u mężczyzna a samo nadciśnienie dotyczy 40% kobiet po menopauzie.
Dlatego niezmiernie istotne jest aby już w okresie przedmenopauzalnym mierzyć regularnie ciśnienie krwi, by uchronić się przed poważnymi konsekwencjami dla zdrowia. Dobra informacja jest taka, że nadciśnienie tętnicze u kobiet w menopauzie można leczyć. Zalecana kiedyś hormonalna terapia zastępcza nie jest obecnie stosowana, leczenie bazuje na lekach na nadciśnienie.
Wzrost ciśnienie tętniczego u kobiet w okresie menopauzy ma także związek z rozwijającą się u pań w tym wieku otyłością. Dlatego poza farmaceutykami duże znaczenie w walce z nadciśnieniem ma zmiana stylu życia. Przede wszystkim trzeba zwracać uwagę na masę ciała a jeśli przekracza ona 25BMI postarać się ją zredukować. Mniejsza waga ma znaczenie nie tylko dla wyglądu ale właśnie dla zdrowia. Obniżenie wagi średnio o 5,1kg łączy się ze zmniejszeniem ciśnienia skurczowego średnio o 4,4 mmHg a rozkurczowego o 3,6 mmHG. Dodatkowo utrata wagi zmniejsza ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych czy cukrzycowych. Dietą polecaną w nadciśnieniu jest DASH (dietary approaches to stop hypertension czyli dietetyczny schemat postępowania zatrzymujący nadciśnienie tętnicze). Ten wzorzec żywieniowy o udowodnionej badaniami skuteczności zalecany jest zarówno w profilaktyce jak i leczeniu nadciśnienia. Bazuje ona na ograniczeniu spożycia sodu, zwiększonym spożyciu potasu, ograniczeniu spożycia alkoholu, odpowiedniego spożycia kwasów Omega-3, błonnika pokarmowego, wapnia, magnezu oraz obecności w diecie węglowodanów złożonych, białka zwierzęcego i roślinnego oraz odpowiednio wybranych rodzajów tłuszczów.
Menopauzę przejdą wszystkie kobiety, część z nich doświadczy nadciśnienia tętniczego. Jednak przy regularnych pomiarach ciśnieniomierzem oraz zdrowym stylu życia można sprawić, że okres ten nie będzie tak uciążliwy.
Zobacz nasz aspirator elektryczny!
