Rodzina
Jak działa pulsoksymetr – urządzenie do mierzenia saturacji?
Saturacja czyli poziom wysycenia krwi tlenem, jest wskaźnikiem wydajności wymiany gazowej w płucach. Mówiąc prościej – pozwala ocenić, jak dobrze płuca dostarczają tlen do krwi, czyli diagnozować i monitorować choroby układu oddechowego. Choć wydaje się dość skomplikowany, ze specjalnym urządzeniem taki pomiar można wykonać w domu – jednym przyciskiem i w kilka sekund. Przeczytaj, jak działa pulsoksymetr i kiedy warto go kupić.
Co to jest pulsoksymetr?
Pulsoksymetr to małe elektroniczne urządzenie do nieinwazyjnego pomiaru saturacji krwi oraz tętna – przeważnie wykorzystuje się w tym celu palec. Takich przyrządów używa się w placówkach medycznych, można je również kupić do domu. Szpitalne pulsoksymetry miewają także formę stacjonarną i więcej funkcji, umożliwiają np. jednoczesny pomiar temperatury ciała czy ciśnienia. Stosuje się je do monitorowania stanu pacjenta z chorobami układu oddechowego, na oddziałach intensywnej terapii czy profilaktycznie – podczas zabiegu (zwłaszcza po podaniu znieczulenia ogólnego). Domowe urządzenia z reguły działają na baterie i ograniczają się do pomiaru wysycenia krwi tlenem oraz pomiaru tętna (pulsu).
Pulsoksymetr mierzy poziom saturacji, czyli natlenienia krwi tętniczej, a konkretniej: stopień nasycenia hemoglobiny tlenem – czyli wydajność wymiany gazowej zachodzącej w płucach. Pozwala ocenić, jak skutecznie tlen jest transportowany do narządów i tkanek.
Spadek saturacji poniżej normy (hipoksemia) sygnalizuje problemy z oddychaniem i niedotlenienie, które mogą mieć poważne skutki zdrowotne (prowadzić nawet do niewydolności wielonarządowej). Systematyczny pomiar natlenienia hemoglobiny u pacjentów z grupy ryzyka pomaga ich uniknąć: szybko zainterweniować i wdrożyć odpowiednie leczenie.
Pomiar saturacji krwi – jakie są prawidłowe wartości i co oznacza spadek poniżej normy?
Prawidłowa saturacja mieści się w przedziale 95–99% (94–98% u seniorów powyżej 70. roku życia, a podczas leczenia tlenem: 99–100%)1. Spadek saturacji jest z reguły związany z chorobami układu oddechowego, takimi jak astma, POChP, ARDS, zapalenie płuc, obrzęk płuc, odma opłucnowa i obturacyjny bezdech senny. Może też występować u osób z wrodzoną lub nabytą wadą serca. Obniżeniu saturacji mogą (ale nie muszą) towarzyszyć duszności i sinica centralna (fioletowoniebieskie zabarwienie skóry, błon śluzowych i paznokci).
Niski poziom natlenienia hemoglobiny nie jest chorobą, ale objawem wielu różnych schorzeń, dlatego leczenie musi być ukierunkowane na jego przyczynę. Niezależnie od diagnozy osobom z obniżoną saturacją zwykle podaje się tlen.
Jak działa pulsoksymetr – przyrząd do mierzenia saturacji?
Do mierzenia saturacji najczęściej wykorzystuje się pulsoksymetr napalcowy. W przypadku naszego urządzenia PulsoCare Helpmedi* wystarczy włożyć palec między gumowe poduszki klipsa i nacisnąć przycisk. Na elektronicznym wyświetlaczu pojawia się wynik pomiaru saturacji podany w procentach oraz wynik pomiaru tętna wyrażony w liczbie uderzeń serca na minutę.
Przyrząd jest bezinwazyjny i wykorzystuje zjawisko spektrofotometrii, czyli pomiaru stopnia pochłaniania światła przez różne substancje. Pulsoksymetr emituje światło o dwóch różnych długościach fal: czerwonej (około 660 nm) i podczerwonej (około 905 nm). Przechodzi ono przez palec, w którym znajduje się sieć naczyń krwionośnych. W dolnej części urządzenia znajduje się detektor mierzący ilość światła, która przeszła przez tkanki. Hemoglobina utlenowana i odtlenowana absorbują światło o różnych długościach fal w odmiennym stopniu. Na podstawie tych różnic urządzenie oblicza stopień nasycenia hemoglobiny tlenem i wyświetla wynik na ekranie.
Czym wyróżnia się urządzenie do pomiaru saturacji u dzieci?
W Helpmedi zaprojektowaliśmy specjalny pulsoksymetr dziecięcy*, który wyróżnia zabawny design: obudowa w kształcie myszki lub pandy. Dzięki temu maluchy nie obawiają się badania, wręcz przeciwnie – chętnie się mu poddają. Urządzenie jest dziecinnie proste w obsłudze (wystarczy nacisnąć przycisk – nosek zwierzątka) i ultralekkie. Waży zaledwie 50 gramów i nie uciska palca, a jednocześnie dobrze się na nim trzyma. Nasz pulsoksymetr jest przeznaczony dla dzieci o wadze już od 10 kilogramów, czyli nawet od około 1. roku życia. Dodatkowy atut przyrządu to „inteligentny” wyświetlacz z funkcją czuwania oraz możliwością zmiany trybu prezentacji wyników (różne formaty graficzne) i jasności ekranu. Sprzęt ma również wskaźnik poziomu naładowania baterii.
Pulsoksymetr PulsoCare Helpmedi* jest wyrobem medycznym do użytku domowego i profesjonalnego (w gabinetach, szpitalach).
Kiedy warto kupić urządzenie na palec do mierzenia saturacji u dzieci?
Pulsoksymetr dla dzieci zdecydowanie warto mieć w domowej apteczce. Pomiary saturacji u maluchów można przeprowadzać okresowo: prewencyjnie oraz podczas leczenia infekcji (np. COVID-19, RSV, grypa) bądź przewlekłych schorzeń układu oddechowego i sercowo-naczyniowego. Urządzenie pozwala szybko wychwycić ewentualne nieprawidłowości i zainterweniować. To ważne, bo w wielu przypadkach brak dostatecznej ilości tlenu początkowo nie daje żadnych objawów duszności. Gdy do spadku saturacji dochodzi stopniowo, organizm po prostu się do tego przyzwyczaja. Również samo uczucie duszności niekoniecznie musi oznaczać obniżenie poziomu tlenu w krwi.
Pulsoksymetr jest więc nieodzownym pomocnikiem w profilaktyce i leczeniu dzieci ze schorzeniami układu oddechowego czy sercowo-naczyniowego. Jednocześnie dzięki niedużym rozmiarom zmieści się w każdej apteczce, a koszt jego zakupu (około 160 złotych) nie obciąża zanadto domowego budżetu.
FAQ:
- Do czego służy pulsoksymetr?
Pulsoksymetr służy do mierzenia saturacji (wysycenia tlenem) krwi tętniczej i tętna (pulsu).
- Kiedy używa się pulsoksymetru?
Pulsoksymetru używa się w placówkach medycznych w celu monitorowania stanu pacjentów ze schorzeniami układu oddechowego czy sercowo-naczyniowego oraz profilaktycznie: m.in. przed podaniem i po zakończeniu znieczulenia ogólnego. Można go także wykorzystywać w domu: podczas leczenia i prewencyjnie.
- Ile kosztuje pulsoksymetr domowy?
Domowe urządzenie elektroniczne do pomiaru saturacji i tętna kosztuje około 100–200 złotych.
Materiały źródłowe:
- Wiercińska M., Saturacja – normy, pomiar, https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/100226,saturacja-normy-pomiar (dostęp 24.06.2024).
*Producent pulsoksymetru: Contec Medical Systems Co., LTD. ADRES
Podmiot odpowiedzialny: Shanghai International Holding Corp. GmbH (Europe)
Produkt: Pulsoksymetr PulsoCare Helpmedi
Zastosowanie: Pomiar nasycenia krwi tlenem oraz pulsu u dzieci od 10 kg masy ciała
Uwaga! To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
