Jak chronić układ oddechowy dziecka?
Infekcje dróg oddechowych atakują dzieci nawet 10 razy w ciągu roku! W sezonie jesienno-zimowym często mamy wrażenie, że nasze pociechy są ciągle chore. U dzieci coraz częściej rozwijają się też inne choroby układu oddechowego, takie jak astma i przewlekły nieżyt nosa. Jak dbać o układ oddechowy dziecka – czyli zapobiegać, zamiast leczyć? Podpowiadamy!
Układ oddechowy wpływa na poprawną pracę całego organizmu
Układ oddechowy człowieka składa się z płuc i górnych i dolnych dróg oddechowych. Drogi oddechowe oczyszczają, ogrzewają i nawilżają powietrze oraz doprowadzają je do płuc. Pomiędzy ściankami pęcherzyków płucnych a oplatającymi je naczyniami włosowatymi dochodzi do wymiany gazowej, dzięki której każda komórka naszego organizmu dostaje potrzebną do życia i pracy dawkę tlenu. Choć układ oddechowy zajmuje małą część ciała, odpowiada za ogólny dobrostan organizmu.
Kondycję układu oddechowego osłabiają różne czynniki
Na pracę układu oddechowego człowieka wpływają różne czynniki – wewnętrzne oraz zewnętrzne. Wśród wewnętrznych wymieniamy:
- poprawnie rozwinięte płuca,
- dobrze wysklepioną klatkę piersiową,
- silne mięśnie oddechowe.
Z kolei te zewnętrzne czynniki to zanieczyszczenia powietrza – zarówno pyły i gazy (np. smog, dym papierosowy), jak i obecne w powietrzu chorobotwórcze drobnoustroje – bakterie, wirusy, grzyby i alergeny.
Nieprawidłowości w obrębie czynników wewnętrznych (w budowie i funkcjonowaniu układu oddechowego) i wpływ czynników zewnętrznych osłabiają układ oddechowy i powodują jego schorzenia – infekcje, choroby przewlekłe i patologie. Na szczęście na większość tych czynników możemy wpływać i poprawiać kondycję układu oddechowego (m.in. za pomocą aktywności fizycznej i ćwiczeń oddechowych) oraz zadbać o profilaktykę chorób układu oddechowego.
Choroby układu oddechowego – zmora dzieci i rodziców
Infekcje dróg oddechowych są najczęstszym typem infekcji u dzieci w różnym wieku!
U niemowląt układ odpornościowy dopiero uczy się zwalczać drobnoustroje. Żłobki, przedszkola czy szkoły są ogniskami zakażeń – dzieci zarażają się od siebie, a każda infekcja osłabia organizm, który staje się bardziej narażony na zakażenie, i problem się zapętla. Część infekcji ma łagodny przebieg, inne (zapalenie gardła, zapalenie płuc i oskrzelików) są poważniejsze i wymagają intensywnej terapii. Takie symptomy jak przewlekły kaszel czy katar mogą oznaczać duży problem, np. alergię, z której może rozwinąć się astma oskrzelowa. Rada? Profilaktyka chorób układu oddechowego u dzieci!
Jak dbać o układ oddechowy dziecka na co dzień?
Dbałość o układ oddechowy dziecka nie ogranicza się do uważnego leczenia infekcji i łagodzenia objawów choroby – to oczywiście jest bardzo ważne, ale profilaktyka jest pracą na co dzień. To kwestia zmiany lub wyrobienia nawyków, a także świadomego podejścia do problemów, z którymi możemy coś zrobić!
Regularne oczyszczanie układu oddechowego dziecka
W obrębie jamy nosowej, w gardle, krtani, tchawicy i oskrzelach człowiek dysponuje bardzo ważnym, a niedocenianym narządem – to błona śluzowa (śluzówka), pokryta nabłonkiem wielorzędowym, którego główne zadanie to ochrona przed szkodliwymi substancjami. Czysta i dobrze nawilżona śluzówka pełni tę obronną funkcję skuteczniej. Jak ją wspomóc? Poprzez regularne oczyszczanie dróg oddechowych!
Warto więc kupić dobry nebulizator dla dzieci i raz na kilka dni organizować profilaktyczne nebulizacje solą fizjologiczna. Kilkanaście minut oddychania przyjemną mgiełką oczyszcza i nawilża drogi oddechowe, przez co obniża się ryzyko infekcji, a poprawia sam komfort oddychania. Nebulizacja to także metoda leczenia chorób układu oddechowego. Podawany drogą wziewną lek dociera precyzyjnie do miejsca objętego chorobą, dzięki czemu działa szybciej i skuteczniej.
U niemowląt ważne jest też odciąganie wydzieliny i nieczystości z nosa za pomocą delikatnego aspiratora elektrycznego lub ustnego. Ze względu na różne potrzeby dzieci i rodziców w Helpmedi proponujemy oba te sprzęty. Aspirator ustny Dino-Rino wyposażyliśmy w zabawne nakładki, które odciągają uwagę dziecka od zabiegu, a w aspiratorze elektrycznym zadbaliśmy o ultracichą pracę i ładowanie za pomocą USB. Nos maluszka warto oczyszczać kilka razy dziennie.
Aktywność fizyczna i ćwiczenia oddechowe
Odpowiednio duża i codzienna dawka ruchu jest kluczowa do prawidłowego rozwoju dziecka. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, że jest niezmiernie ważna także dla samego układu oddechowego. Aktywność fizyczna – spacery, bieganie, pływanie, jazda na rowerze, gry na świeżym powietrzu – wzmacniają przeponę oraz mięśnie oddechowe i zwiększają pojemność płuc. Zmniejsza się częstotliwość oddechów, ale zwiększa ich głębokość, co korzystnie wpływa na wymianę gazową.
Warto także regularnie wykonywać z dzieckiem kilka prostych ćwiczeń oddechowych. To np. intensywne wciąganie powietrza nosem i powolne jego wydychanie ustami, ale też ćwiczenia polegające na wydmuchiwaniu powietrza przez słomkę do szklanki z wodą – burza bąbelków spodoba się każdemu maluchowi!
Sposoby na zanieczyszczenia powietrza
Zanieczyszczenia powietrza pyłowe i gazowe, np. ogromny problem smogu, zaburzają procesy wymiany gazowej i wentylacji płuc, a często są też przyczyną alergii i astmy. Należy regularnie sprawdzać jakość powietrza, aby odpuścić spacer i aktywność na świeżym powietrzu, gdy dopuszczalne normy stężenia pyłów zostaną przekroczone. Warto rozważyć zakup maski antysmogowej dla dziecka, a w pokoju ustawić dobry oczyszczacz powietrza.
Unikanie patogenów i przestrzeganie zasad higieny
Patogenów wywołujących infekcje dróg oddechowych nie można zobaczyć, ale wiemy, gdzie się ich spodziewać. Warto od najmłodszych lat uczyć dziecko, czym są wirusy i bakterie i jak się przed nimi bronić: unikać dotykania ust, nosa i oczu podczas używania ogólnodostępnych powierzchni (klamek, przycisków, barierek itp.) oraz regularnie i dokładnie myć dłonie. W sezonie infekcyjnym dobrze unikać dużych skupisk ludzi i zadbać o odporność – zbilansowaną dietę i suplementację witaminy D.
Dużym problemem wśród najmłodszych są również alergie. Wczesne zdiagnozowanie alergii, a kolejno unikanie alergenu (np. w przypadku roztoczy – dbałość o czystość i wietrzenie pomieszczeń) i leczenie mogą uchronić dziecko przed poważnym problem dróg oddechowych (np. astmą oskrzelową).
Palenie papierosów – nigdy przy dziecku!
Ze szkodliwości palenia papierosów każdy zdaje sobie sprawę, ale czasem zapomina się o problemie biernego palenia. Paląc w towarzystwie dziecka, narażamy je na kilka tysięcy związków chemicznych, z których wiele jest zabójczo niebezpiecznych (to np. tlenek węgla czy cyjanowodór). Dziecko mające często do czynienia z dymem papierosowym jest podatniejsze na choroby układu oddechowego takie jak alergia, astma oskrzelowa, zapalenie oskrzeli i płuc. Wraz z wiekiem może też zacząć się rozwijać przewlekła obturacyjna choroba płuc.
Oczywiście w praktyce, aby chronić układ oddechowy dziecka, zrobić możemy o wiele więcej – w tym docenić rolę diagnostyki, badań kontrolnych czy szczepień ochronnych. Wielotorowe działanie i świadome, uważne podejście do zdrowia dróg oddechowych dziecka może zapobiec wielu przykrym konsekwencjom!
FAQ:
Podczas infekcji warto pamiętać o regularnym pozbywaniu się wydzieliny z nosa (u małych dzieci za pomocą aspiratora) oraz oczyszczaniu dróg oddechowych za pomocą nebulizacji. Nebulizacja to także terapia lecznicza – podawanie leków drogą wziewną jest skuteczniejsze i mniej obciąża organizm.
Na co dzień warto oczyszczać i nawilżać drogi oddechowe podczas nebulizacji solami. Ważna jest również aktywność fizyczna i ćwiczenia oddechowe. Należy unikać smogu i dymu papierosowego.
Nebulizację warto stosować zarówno jako formę leczenia (do podawania leków – po konsultacji z lekarzem), jak i jako profilaktykę dróg oddechowych. Nebulizacja solą fizjologiczną oczyszcza i nawilża śluzówkę dróg oddechowych, przez co poprawiają się jej właściwości obronne.