Dziecko
Katar z krwią u dzieci – jakie są przyczyny krwawienia z nosa przy katarze?
Widok krwi w katarze u malucha może przerazić! Na szczęście większość takich przypadków ma niegroźne podłoże. Co jest przyczyną krwawienia z nosa u dzieci podczas kataru? Jak je zatamować? Jak im zapobiegać? I kiedy trzeba odwiedzić lekarza? Czy katar z krwią u dziecka jest objawem jakiejś choroby? Wszystkie wątpliwości rozwiewamy we wpisie!
Jakie są przyczyny krwawienia z nosa u dzieci?
W zdecydowanej większości przypadków za krwawienie z nosa odpowiada tylko uraz naczyń krwionośnych błony śluzowejnosa. Duże skupisko delikatnych naczyń znajduje się m.in. w przednim odcinku przegrody nosowej (tzw. splot Kiesselbacha). Czasem wystarczy jeden błahy czynnik – naczynko pęka i pojawia się strużka krwi. Ten problem dotyczy głównie dzieci w wieku 5-8 lat, ale może również pojawić się u niemowląt.
Przyczyny krwawienia z nosa podczas kataru
- Atak kaszlu lub kichnięcie – podczas infekcji organizm jest osłabiony, a błona śluzowa nosa przesuszona, zanieczyszczona i podrażniona, a zarazem mocniej ukrwiona. To sprzyja pękaniu naczynek krwionośnych, ale i nasileniu krwawienia z nosa.
- Zbyt silne lub niewłaściwe wydmuchiwanie nosa – dotyczy to często dzieci, które dopiero opanowują sztukę korzystania z chusteczki. Jeśli nosek jest dmuchany często, mocno i – co gorsza – obiema dziurkami jednocześnie, może to uszkodzić naczynia krwionośne błony śluzowej.
- Zbyt długa terapia kroplami do nosa – obkurczające naczynka krople na katar działają skutecznie, ale nie mogą być stosowane dłużej niż kilka dni i u dzieci młodszych, niż jest to zalecane. Częste i długie terapie kroplami mogą przeciążać naczynia krwionośne, a ponadto już sam aplikator może podrażniać delikatną błonę.
- Niewłaściwe odciąganie kataru – u niemowląt należy stosować wyłącznie bezpieczny aspirator do nosa (z końcówką, której się nie wkłada do dziurek, a jedynie do nich przykłada). Tradycyjne gruszki (z cienką i twardą końcówką) mogą uszkadzać błonę śluzową i naczynia krwionośne (zwłaszcza gdy dziecko się porusza podczas zabiegu), a tym samym powodować wypływ krwi z nosa.
Przyczyny krwawienia z nosa bez kataru
Krew z nosa dziecka może popłynąć również wtedy, gdy dziecko jest zupełnie zdrowe. Ale także podczas kataru krwawienie z nosa może mieć inną przyczyną (niezwiązaną z odciąganiem wydzieliny czy osłabieniem naczynek krwionośnych).
- Podrażnienie błony śluzowej nosa wskutek wkładania do noska rączek lub np. elementów zabawek (czyli uraz typowo mechaniczny).
- Utkwienie ciała obcego w nosie; uraz nosa, twarzy lub głowy.
- Pęknięcie naczynka krwionośnego błony śluzowej na skutek niesprzyjających warunków otoczenia – powietrza przesuszonego i gorącego lub mroźnego.
Kiedy katar z krwią u dziecka powinien niepokoić?
Krwawienie z nosa u dzieci nie zawsze wymaga konsultacji lekarskiej. Drobne urazy błony śluzowej czy pęknięte naczynka objawiają się zwykle niewielką strużką krwi z nosa lub krwawymi „włóknami”, z którymi zmieszana jest wydzielina. Takie epizody krwawienia są krótkie i ustępują samoistnie (co można przyspieszyć tamowaniem).
Lekarza lub oddział ratunkowy trzeba odwiedzić wtedy, gdy:
- krew z nosa wypływa w dużych ilościach i nie sposób jej zatamować,
- krwawienia nie są obfite, ale występują często (regularnie),
- przyczyną jest uraz nosa, twarzy lub głowy – w poważnych wypadkach (oraz gdy jest to niemowlę) należy bezzwłocznie wezwać pogotowie,
- przyczyną jest utknięcie ciała obcego w nosie.
Krew z nosa u dziecka, która pojawia się regularnie, jest niepokojącym objawem. Może mieć błahszą przyczynę (np. bardzo cienkie i delikatne naczynka bądź niedobór witamin K i E), ale może też świadczyć o jakimś schorzeniu lub chorobie (to m.in. skrzywienie przegrody nosa, zaburzenia krzepnięcia krwi lub niewydolność nerek). Takie sytuacje wymagają postawienia diagnozy i – jeśli to konieczne – wdrożenia odpowiedniego leczenia.
Jak zatamować krwawienie z nosa u dziecka?
Przede wszystkim nie powinno się stereotypowo odchylać głowy dziecka – w ten sposób krew z nosa spływa po gardle, a maluch może się nią nawet zachłysnąć.
- Krwi z nosa raczej należy dać wypłynąć. Jeśli to możliwe, dziecko powinno swobodnie usiąść i spuścić głowę. Młodsze maluchy można położyć na boku lub trzymać ich główkę wyżej niż resztę działa.
- Krwawienie z nosa można również zatamować. W tym celu należy uciskać skrzydełka nosa przez kilka minut, polecając dziecku, aby oddychało przez ten czas ustami. Nie wolno w ten sposób tamować krwawienia u niemowląt – najmłodsze dzieci oddychają wyłącznie nosem!
- W zatamowaniu krwawienia mogą też pomóc zimne kompresy przykładane do karku lub czoła (bądź nasady nosa). Można też zastosować tzw. tamponadę, czyli włożyć do otworów nosowych jałową gazę (u starszych dzieci).
- Po ustaniu krwawienia z nosa należy go dobrze oczyścić. Krwista wydzielina z nosa powinna zostać odciągnięta.
- Jeśli krwawienie nie ustępuję samoistnie i nie da się go zatamować, należy jak najszybciej wezwać pogotowie ratunkowe.
Krew z nosa u dziecka przy katarze? Temu można zapobiegać!
Choć w większości wypadków krew z nosa (czy to przy katarze, czy niezależnie od niego) nie jest niebezpieczna i pojawia się rzadko, to takim sytuacjom można przeciwdziałać! Przede wszystkim należy:
- zadbać o prawidłowe odciąganie kataru (aspiratorem elektrycznym, ustnym lub podłączanym do odkurzacza – a nie gumową gruszką),
- regularnie oczyszczać i nawilżać błonę śluzową nosa np. solą fizjologiczną lub wodą morską (codziennie, a podczas kataru kilkukrotnie w ciągu dnia),
- dbać o czyste i dobrze nawilżone powietrze w domu,
- nauczyć dziecko, jak prawidłowo wydmuchiwać nosek,
- zadbać o odporność dziecka, a także zbilansowaną, bogatą w witaminy dietę,
- regularnie kontrolować zdrowie dziecka u lekarza.
FAQ:
Krew z nosa wymieszana z wydzieliną zwykle świadczy o urazie błony śluzowej nosa (spowodowanym kaszlem, kichnięciem, silnym wydmuchaniem nosa, przesuszeniem lub podrażnieniem śluzówki) i nie jest niepokojącym objawem. Obawy należy mieć wtedy, gdy krwawienie z nosa jest silne, nie ustępuje i nie da się go zatamować, lub gdy pojawia się często i regularnie.
Jeśli katar odciągany jest aspiratorem i prawidłowo, to samo urządzenie nie wywoła krwawienia z nosa (ale może je wywołać przesuszona i podrażniona śluzówka). Spore ryzyko uszkodzenia naczynek krwionośnych powoduje używanie gruszki.
Krew z nosa powinna wypłynąć, należy więc pochylić głowę i jej to umożliwić. Tamowanie ogranicza się zwykle do kilkuminutowego ściskania skrzydełek nosa lub umieszczenia w dziurkach tamujących krew kompresów (np. z jałowej gazy).
