Dziecko
Czerwone oczy u dziecka – co oznaczają?
Czerwone oczy u dziecka potrafią nie na żarty zaniepokoić albo przerazić – zwłaszcza gdy szkrab jest mały, a Ty dopiero debiutujesz w roli rodzica. To jeden z najczęściej spotykanych objawów okulistycznych, który zwykle świadczy o toczącym się w oku zapaleniu, ale nie zawsze musi wskazywać na poważny problem zdrowotny. Sprawdźmy więc, co najczęściej oznacza zaczerwienienie oczu u najmłodszych i jak w takiej sytuacji postępować.
Czerwone oczy u dziecka – jakie są ich przyczyny?
Zaczerwienienie oczu najczęściej jest wynikiem poszerzenia oraz przekrwienia naczyń krwionośnych spojówki – czyli błony śluzowej oka. W prawidłowych warunkach jest przezroczysta i widać przez nią białą twardówkę. W twardówce także znajdują się naczynia krwionośne, jednak do ich rozszerzenia, przekrwienia dochodzi już znacznie rzadziej. Ostatnią przyczyną zaczerwienienia oka jest pojawienie się pod spojówką krwi (ale taka sytuacja występuje naprawdę sporadycznie).
Czerwone oko lub oczy to jeden z najczęstszych objawów okulistycznych, a zazwyczaj świadczy o tym, że rozwinął się w tym miejscu jakiś stan zapalny. Zapalenie może wywołać też łzawienie, świąd lub ból oka, którym nierzadko towarzyszy produkcja patologicznej wydzieliny o różnym charakterze w zależności od przyczyny. Takie objawy daje wiele schorzeń okulistycznych – mniej lub bardziej poważnych, ale mogą one mieć też błahy powód, taki jak niewyspanie się i zmęczenie. Często dziecko ma czerwone oczy również przy przeziębieniu, z reguły w związku z silnym katarem. Jeśli jednak zaczerwienienie nie mija w ciągu kilku godzin, jest nasilone lub pojawią się inne objawy, może świadczyć o jakimś problemie z narządem wzroku.
Czerwone oko u dziecka – jakie są przyczyny zapalenia spojówek?
Jak wspomnieliśmy, najczęściej czerwone oczy są wynikiem zapalenia spojówek – ten stan rzeczy może mieć natomiast różne przyczyny. Może rozwinąć się wirusowe lub bakteryjne zapalenie spojówek, a wówczas mamy do czynienia z infekcją. Zapalenie wywołują też często czynniki niezakaźne, np. alergia lub zespół suchego oka. A w zależności od przyczyny różne są towarzyszące zapaleniu objawy. W przebiegu reakcji alergicznej zwykle pojawia się uporczywy świąd i silne łzawienie. W większości przypadków dziecko męczy także natarczywe kichanie i wodnisty katar. Jeśli zapalenie wywołały patogeny, do symptomów najczęściej dołącza patologiczna – nienaturalna dla oka wydzielina. Gdy ma ropną, kleistą formę, przeważnie świadczy o infekcji bakteryjnej. Z kolei nasilające się w ciągu dnia pieczenie może wskazywać na zespół suchego oka. Diagnozę może postawić wyłącznie lekarz specjalista.
Zapalenie spojówek u niemowlaka czy starszego dziecka wygląda niepokojąco i męczy szkraba, ale przy zastosowaniu odpowiedniego leczenia i pielęgnacji mija szybko oraz nie wiąże się z powikłaniami. W przypadku zespołu suchego oka specjaliści zazwyczaj zapisują preparaty nawilżające, które trzeba stosować na co dzień (leczy się wyłącznie objawy tej choroby), natomiast to schorzenie w większości dotyczy osób dorosłych.
Bardzo silne przekrwienie oczu może mieć również przyczynę w podspojówkowym wylewie krwi. Choć to brzmi i wygląda dramatycznie – oko jest dosłownie krwawe – zwykle nie ma się czego obawiać. Do takiego wylewu może dojść np. podczas kichnięcia, zapalenia spojówek lub nawet drobnego urazu gałki ocznej. Jeśli nie towarzyszą mu silny ból oka, pojawienie się wydzieliny lub zaburzenia widzenia, z reguły nie wymaga interwencji specjalistycznej (mija samoistnie) – choć w przypadku dziecka dobrze jest skonsultować się z lekarzem.
Zaczerwienienie oczu u dziecka a inne schorzenia okulistyczne
Przekrwienie oczu u dziecka może też wiązać się z innymi chorobami czy problemami okulistycznymi, już niedotyczącymi spojówki, a innych części oka. Natomiast są to już znacznie rzadsze sytuacje. Pojawia się m.in. w przebiegu takich chorób jak:
- Zakaźne lub niezakaźne zapalenie rogówki. Mogą wywoływać je wirusy, bakterie, chlamydie i grzyby, lecz także wady, takie jak niedomykalność szpary powiekowej. Zapalenie rogówki może towarzyszyć silnej reakcji alergicznej czy innym chorobom układowym. Może też świadczyć o chorobach tej części oka – np. o zespole nawracających ubytków nabłonka rogówki.
- Choroby twardówki: zapalenie twardówki lub nadtwardówki, błony naczyniowej (zapalenie tęczówki lub wnętrza gałki ocznej), oczodołu (np. orbitopatia tarczycowa, guzy oczodołu) i powiek. W ostatnim przypadku najczęściej pojawia się również zaczerwienienie i obrzęk powiek. Schorzenia w tym obrębie mają różne przyczyny: może to być m.in. jęczmień, nieprawidłowy wzrost rzęs, podwinięcie lub odwinięcie się powieki, a także zapalenie brzegów powiek. Przekrwione oczy wywołuje też niedomykalność szpary powiekowej.
- Ostry atak zamkniętego kąta przesączania – czyli ostry atak jaskry (dzisiaj już jednak nie używa się tego terminu). Temu schorzeniu towarzyszą natomiast inne, zwykle bardzo nasilone objawy, takie jak silny ból oka i głowy, pogorszenie ostrości widzenia i zaburzenia widzenia: pojawianie się tęczowych kół wokół źródeł światła. Atak wymaga jak najszybszej interwencji medycznej, lecz rzadko zdarza się u dzieci. Znacznie częstszym problemem jest tzw. jaskra młodzieńcza, która albo nie daje objawów, albo powoduje lekkie bóle głowy i oczu, zaburzenia widzenia czy częste zapalenia spojówek.
Oczywiście czerwone oko u niemowlaka czy starszaka może mieć również przyczynę w urazie mechanicznym – uderzeniu, otarciu czy utkwieniu ciała obcego. Jako urazy gałki ocznej kwalifikujemy także podrażnienia chemiczne i środowiskowe.
Co robić, gdy zauważysz zaczerwienione oczy u dziecka?
Pilnej interwencji medycznej, wizyty na oddziale ratunkowym w szpitalu, wymaga zaczerwienienie oka po urazie lub przebiegające z silnym bólem i zaburzeniami widzenia. To sytuacje, kiedy dziecku coś w oku utkwiło, gdy maluch się uderzył, otarł mocno oko lub je oparzył, zaliczymy tu też podrażnienia chemiczne. Pilnie zadbać o pomoc medyczną musisz także wówczas, gdy dziecko zgłasza silny ból oka lub nagłe i ostre pogorszenie widzenia bądź zaburzania takie jak tęczowe koła czy podwójne widzenie. Wskazaniem do pojechania na SOR jest też nagły wytrzeszcz oka.
Pozostałe problemy nie są już tak pilne, lecz dobrze zgłosić się do lekarza jak najszybciej, w ciągu 1-2 dni od wystąpienia objawów. Każde utrzymujące się dłużej niż kilka godzin zaczerwienienie oka, nawet jeśli maluch wydaje się zdrowy i nie zgłasza dolegliwości, należy skonsultować ze specjalistą. Zapalenie spojówek czy inne omówione przyczyny czerwonych oczu zwykle wymagają leczenia lub wsparcia w postaci kropli czy maści nawilżających bądź uszczelniających naczynia.
FAQ:
- Co mogą oznaczać czerwone oczy u dziecka?
Zaczerwienienie oczu to jeden z najczęstszych objawów okulistycznych. Pojawia się w przebiegu naprawdę wielu schorzeń i problemów. Może wiązać się m.in. z zapaleniem spojówek, chorobami oczu i urazami mechanicznymi. Diagnozę musi postawić lekarz specjalista.
- Jak leczy się bakteryjne zapalenie spojówek u dziecka?
Leczenie bakteryjnego zapalenia spojówek u dziecka planuje lekarz specjalista: często konieczne jest wdrożenie antybiotyku.
- Kiedy z zaczerwienieniem oczu u dziecka jechać do szpitala?
Zgłoś się z dzieckiem do szpitala, jeśli zaczerwienienie oka wynika z urazu (uderzenie, otarcie, oparzenie) lub obecności ciała obcego. Pilnej interwencji wymaga też maluch, który zgłasza silny ból oka, nagłe i istotne pogorszenie widzenia bądź zaburzenia (np. widzenie podwójne albo tęczowe koła wokół źródeł światła).
